##Harivamsha Mahapuranam - Harivamsha Parva - Chapter 50 - Description of Narayana's abode. Itranslated and proofread by K S Rmachandran ramachandran_ksr@yahoo.ca, December 22, 2007## Further proof-read by Gilles Schaufelberger, schaufel @ wanadoo.fr If you find any errors compared to Chitrashala Press edn, send corrections to A. Harindranath, harindranath_a @ yahoo.com ------------------------------------------------------------------- atha pa~nchAshattamo.adhyAyaH nArAyaNAshramavarNanam vaishaMpAyana uvAcha R^iShibhiH pUjitastaistu vivesha harirIshvaraH | paurANaM brahmasadanaM divyaM nArAyaNAshramam ||1-50-2 sa tadvivesha hR^iShTAtmA tAnAmantrya sadogatAn | praNamya chAdidevAya brahmaNe padmayonaye ||1-50-2 svena nAmnA parij~nAtaM sa taM nArAyaNAshramam | pravishanneva bhagavAnAyudhAni vyasarjayat ||1-50-3 sa tatrAMbupatiprakhyaM dadarshAlayamAtmanaH | svadhiShThitaM devagaNaiH shAshvataishcha maharShibhiH ||1-50-4 saMvartakAmbunopetaM nakShatrasthAnasaMkulaM | timiraughaparikShiptamapradhR^iShyaM surAsuraiH ||1-50-5 na tatra viShayo vAyornendorna cha vivasvataH | vapuShaH padmanAbhasya sa deshastejasA.a.avR^itaH ||1-50-6 sa tatra pravishanneva jaTAbhAraM samudvahan | sahasrashIrSho bhUtvA tu shayanAyopachakrame ||1-50-7 lokAnAmantakAlaj~nA kAlI nayanashAlinI | upatasthe mahAtmAnaM nidrA taM kAlarUpiNI ||1-50-8 sa sishye shayane divye samudrAmbhodashItale | harirekArNavoktena vratena vratinAM varaH ||1-50-9 taM shayAnam mahAtmAnaM bhavAya jagataH prabhum | upAsAMchakrire viShNuM devAH sarShigaNAstathA ||1-50-10 tasya suptasya shushubhe nAbhimadhyAtsamutthitam | AdyaM tasyAsanaM padmaM brahmaNaH sUryavarchasam | sahasrapatraM varNADhyam sukumAraM vibhUShitam ||1-50-11 brahmasUtrodyatakaraH svapanneva mahAmuniH | Avartayati lokAnAM sarveShAM kAlaparyayam ||1-50-12 vivR^itAttasya vadanAnniHshvAsapavaneritAH | prajAnAM pa~nktayo hyuchchairniShpatantyutpatanti cha ||1-50-13 te sR^iShTAH prANino medhyA vibhaktA brahmaNA svayaM | chaturdhA svAM gatiM jagmuH kR^itAntoktena karmaNA ||1-50-14 na tam veda svayaM brahmA nApi brahmarShayo.avyayAH | viShNorrnidrAmayaM yogaM praviShTaM tamasAvR^itam ||1-50-15 te tu brahmarShayaH sarve pitAmahapurogamAH | na vidustaM kvachitsuptaM kvachidAsInamAsane ||1-50-16 jAgarti ko.atra kaH shete kashcha shaktashcha ne~Ngate | ko bhogavAnko dyutimAnkR^iShNAtkR^iShNatarashcha kaH ||1-50-17 vimR^ishanti sma taM devA divyAbhirupapattibhiH | na chainaM shekuranveShTuM karmato janmato.api vA ||1-50-18 gAthAbhistatpradiShTAbhirye tasya charitaM viduH | purANAstaM purANeShu R^iShayaH saMprachakShate ||1-50-19 shrUyate chAsya charitaM deveShvapi purAtanam | mahApurANAtprabhR^iti paraM tasya na vidyate ||1-50-20 yachchAsya devadevasya charitaM svaprabhAvajam | tenemAH shrutayo vyAptA vaidikyo laukikAshcha yAH ||1-50-21 bhavakAle bhavatyeSha lokAnAM lokabhAvanaH | dAnavAnAmabhAvAya jAgarti madhusUdanaH ||1-50-22 yatrainaM vIkShituM devA na shekuH suptamavyayam | tataH svapiti gharmAnte jAgarti jaladakShaye ||1-50-23 sa hi vedAshcha yaj~nAshcha yaj~nA~NgAni cha sarvashaH | yA tu yaj~nagatiH proktA sa eSha puruShottamaH ||1-50-24 tasminsupte na vartante mantrapUtAH kratukriyAH | sharatpravR^ittayaj~no.ayaM jAgarti madhusUdanaH ||1-50-25 tadidaM vArShikaM chakraM kArayatyaMbudeshvaraH | vaiShNavaM karma kurvAnaH supte viShNau puraMdaraH ||1-50-26 yA hyeShA gahvarA mAyA nidreti jagati sthitA | sAkasmAddveShiNI ghorA kAlarAtrirmahIkShitAm ||1-50-27 tasyAstanustamodvArA nishA divasanAshinI | jIvitArdhaharA ghorA sarvaprANabhR^itAM bhuvi ||1-50-28 naitayA kashchidAviShTo jR^iMbhamANo muhurmuhuH | shaktaH prasahituM vegaM majjanniva mahArNave ||1-50-29 annajA bhuvi martyAnAM shramajA vA kathaMchana saiShA bhavati lokasya nidrA sarvasya laukikI ||1-50-30 svapnAnte kShIyate hyeShA prAyasho bhuvi dehinam || mR^ityukAle cha bhUtAnAM prANAnnAshayate bhR^isham ||1-50-31 deveShvapi dadhArainAM nAnyo nArAyaNAdR^ite | sakhI sarvaharasyaiShA mAyA viShNusharIrajA ||1-50-32 saiShA nArAyaNamukhe dR^iShTA kamalalochanA | lokAnalpena kAlena grasate lokamohinI ||1-50-33 evameShA hitArthAya lokAnAM kR^iShNavartmanA | dhriyate sevanIyA hi patyeva cha pativratA ||1-50-34 sa tayA nidrayA chChannastasminnArAyaNAShrame | svapiti sma tadA viShNurmohaya~njagadavyayam ||1-50-35 tasya varShasahasrANi shayanasya mahAtmanaH | jagmuH kR^itayugaM chaiva tretA chaiva yugottamam ||1-50-36 sa tu dvAparaparyante j~nAtvA lokAnsuduHkhitAn | prAbudhyata mahAtejAH stUyamAno maharShibhiH ||1-50-37 R^iShayaH UchuH jahIhi nidrAM sahajAM bhuktapUrvAmiva srajam | ime te brahmaNA sArdhaM devA darshanakA~NkShiNaH ||1-50-38 ime tvAM brahmavidvAMso brahmasaMstavavAdinaH | vardhayanti hR^iShIkesha R^iShayaH saMshitavratAH ||1-50-39 eteShAmAtmabhUtAnAM bhUtAnAmAtmabhAvanaH | shR^iNu viShNo shubhA vAcho bhUvyomAgnyanilAmbhasAm ||1-50-40 ime tvAM sapta munayaH sahitA munimaNDalaiH | stuvanti devA divyAbhirgeyAbhirgIrbhira~njasA |1-50-41 uttiShTha shatapatrAkSha padmanAbha mahAdyute | kAraNaM kimchidutpannaM devAnAM kAryagauravAt ||1-50-42 vaishaMpAyana uvAcha sa saMkShipya jalaM sarvaM timiraughaM vidArayan | udatiShThaddhR^iShIkeshaH shriyA paramayA jvalan ||1-50-43 sa dadarsha surAnsarvAnsametAnsapitAmahAn | vivakShataH prakShubhitA~njagadarthe samAgatAn ||1-50-44 tAnuvAcha harirdevo nidrAvishrAntalochanaH | tattvadR^iShTArthayA vAchA dharmahetvarthayuktayA ||1-50-45 shrIbhagavAnuvAcha kR^ito vo vigraho devAH kuto vo bhayamAgatam | kasya vA kena vA kAryaM kiM vA mayi na vartate ||1-50-46 kiM khalvakushalaM loke vartate dAnavotthitam | nR^iNAmAyAsajananaM shIghramichChAmi vedituM ||1-50-47 eSha brahmavidAM madhye vihAya shayanottamaM | shivAya bhavatAmarthe sthitaH kiM karavANI vaH ||1-50-48 iti shrImahAbhArate khileShu harivaMshe harivaMshaparvaNi viShNoryogashayanotthAne pa~nchAshattamo.adhyAyaH