##Harivamsha Maha Puranam - Part 2 - Vishnu Parva
Chapter 118 - Usha's dream and Chitralekha's journey to fetch Aniruddha
Itranslated by K S Ramachandran, ramachandran_ksr @ yahoo.ca
February 1 2009##
Further proof-read by Gilles Schaufelberger schaufel @ wanadoo.fr
If you find any errors compared to Chitrashala Press edn,
send corrections to A. Harindranath harindranath_a @ yahoo.com
--------------------------------------------------------------
         athAShTAdashAdhikashatatamo.adhyAyaH
   uShAyAH svapnadarshanamaniruddhAnayanArthaM  
             chitralekhAyA dvArakAgamanaM cha

vaishampAyana uvAcha
tatrasthAH paramA nAryashchitreNa paramAdbhutAH |
tato harmye shayAnAM tu vaishAkhe mAsi bhAminIm ||2-118-1
dvAdashyAM shuklapakShasya sakhIgaNavR^itAM tadA |
yathoktaH puruShaH svapne ramayAmAsa tAM shubhAm |
vicheShTamAnA rudatI devyA vachanachoditA ||2-118-2
sA svapne ramitA tena strIbhAvaM chApi laMbhitA |
shoNitAktA prarudatI sahasaivotthitA nishi ||2-118-3
tAm tathA rudatIM dR^iShTvA sakhI bhayasamanvitA |
chitralekhA vachaH snigdhamuvAcha paramAdbhutam || 2-118-4
uShe mA bhaiH kimevaM tvaM rudatI paritapyase |
baleH sutasutA cha tvaM prakhyAtA kiM bhayAnvitA ||2-118-5
na bhayaM vidyate loke tava subhru visheShataH |
abhayaM tava vAmoru pitA devAntako raNe ||2-118-6
uttiShThottiShTha bhadraM te viShAdaM mA kR^ithAH shubhe |
naivaMvidheShu vAseShu bhayamasti varAnane ||2-118-7
asakR^iddevasahitaH shachIbhartA sureshvaraH |
aprApta eva nagaraM pitrA te mR^idito raNe ||2-118-8
ayaM devasamUhasya bhayadashcha pitA tava |
mahAsuravaraH shrImAnbaleH putro mahAbalaH ||2-118-9
evaM sAbhihitA sakhyA bANaputrI yashasvinI |
svapne rUpaM yathA dR^iShTaM nyavedayadaninditA ||2-118-10 

uShovAcha 
evaM sandharShitA sAdhvI kathaM jIvitumutsahe |!2-118-11
pitaraM kiM nu vakShyAmi devashatrumariMdamam |
evaM saMdUShaNakarI vaMshasyAsya mahaujasaH ||2-118-12
shreyo hi maraNaM mahyaM na me shreyo.adya jIvitam |
Ipsito vA yathA ko.api purusho.adhigato hi me ||2-118-13
jAgratIva yathA chAhamavasthaivaM kR^itA mama |
nishAyAM  jAgratIvAhaM  nItA kena dashAmimAm |
kathamevaM kR^itA nAma kanyA jIvitumutsahe ||2-118-14
kulopakroshanakarI kulA~NgArI nirAshrayA |
jIvituM na spR^ihennArI sAdhvInAmagrataH sthitA ||2-118-15
ityevam bAShpapUrNAkShI sakhIjanavR^itA tadA |
vilalApa chiraM kAlamuShA kamalalochanA ||2-118-16
anAthavattAM rudatIM sakhyaH sarvA vichetasaH |
UchurashruparItAkShImuShAM sarvAH samAgatAH ||2-118-17
duShTena manasA devi shubhaM vA yadi vAshubham |
kriyate na cha te subhru ki~nchidduShTaM manaH shubhe ||2-118-18
prasabhaM devasaMyogAdyadi bhuktAsi bhAmini |
svapnayogena kalyANi vratalopo na vidyate ||2-118-19
vyabhichAreNa te devi nAsti kashchidvyatikramaH |
na cha svapnakR^ito doSho martyaloke.asti sundari ||2-118-20
evaM viprarShayo devi dharmaj~nAH kathayanti vai |
manasA chaiva vAchA cha karmaNA cha visheShataH |
duShTA yA tribhiretaistu pApA sA prochyate budhaiH ||2-118-21
na cha te dR^ishyate bhIru  manaH prachalitaM sadA |
kathaM tvaM doShasaMduShTA niyatA brahmachAriNI ||2-118-22
yadi suptA satI sAdhvI shuddhabhAvA manasvinI |
imAmavasthAm prAptA tvaM naiva dharmo vilupyate ||2-118-23
yasyA duShTaM manaH pUrvaM karmaNA chopapAditam |
tAmAhurasatIM nAma satItvamasi bhAmini ||2-118-24
kulajA rUpasaMpannA niyatA brahmachAriNI |
imAmavasthAM nItAsi kAlo hi duratikramaH ||2-118-25
ityevamuktAM rudatIM bAShpeNAvR^italochanAm |
kumbhANDaduhitA vAkyaM paramaM tvidamabravIt ||2-118-26
tyaja shokaM vishAlAkShi apApA tvaM varAnane |
shrutaM me yadidaM vAkyaM yAthAtathyena tachChR^iNu ||2-118-27
uShe yaduktA devyAsi bhartAraM dhyAyatI tadA | 
samIpe devadevasya smara bhAmini tadvachaH ||2-118-28
dvAdashyAM shuklapakShasya vaishAkhe mAsi yo nishi |
harmye shayAnAM rudatIm strItvaM samupaneShyati ||2-118-29
bhavitA sa hi te bhartA shUraH shatrunibarhaNaH |
ityuvAcha vacho hR^iShTA devI tava manogatam ||2-118-30
na hi tadvachanaM mithyA pArvatyA yadudAhR^itam |
sA tvaM kimidamatyarthaM rodiShIndunibhAnane ||2-118-31
evamuktA tayA bAlA smR^itvA devIvachastataH |
abhavannaShTashokA sA bANaputrI shubhekShaNA ||2-118-32

uShovAcha 
smarAmi bhAmini vacho devyAH krIDAgate bhave |
yathoktaM sarvamakhilaM prAptaM harmyatale mayA ||2-118-33
bhartA tu mama yadyeSha lokanAthasya bhAryayA |
vyAdiShTaH sa kathaM j~neyastatra kAryaM vidhIyatAm ||2-118-34
ityevamukte vachane kumbhANDaduhitA punaH |
vyAjahAra yathAnyAyamarthatatttvavishAradA ||2-118-35
na hi tasya kulaM devi na kIrtirnApi pauruSham |
kashchijjAnAti tattvena kimidaM tvaM vimuhyase ||2-118-36
adR^iShTashchAshrutashchaiva dR^IShTaH svapne cha yaH shubhe | 
kathaM j~neyo bhavedbhIru so.asmAbhI ratitaskaraH |
yena tvamasitApA~Ngi mattakAshini vikramAt ||2-118-37
rudatI prasabhaM bhuktA pravishyAntaHpuraM sakhi ||2-118-38
na hyasau prAkR^itaH kashchidyaH praviShTaH prasahyate |
nagaraM lokavikhyAtamekaH shatrunibarhaNaH ||2-118-39
AdityA vasavo rudrA ashvinau cha mahaujasau |
na shaktAH shoNitapuraM praveShTuM bhImavikramAH ||2-118-40
so.ayametaiH shataguNairvishiShTashchArisUdanaH |
praviShTaH shoNitapuraM bANamAkramya mUrdhani ||2-118-41
yasyA naivaMvidho bhartA bhavedyuddhavishAradaH |
kastasyA jIvitenArtho bhogairvAstyambujekShaNe ||2-118-42
dhanyAsyanugR^ihItAsi yasyAste patirIdR^ishaH |
prApto devyAH prasAdena kandarpasamavikramaH ||2-118-43
idaM tu yatkAryatamaM shR^iNu tvaM tanmayeritam |
vij~neyo yasya putro vai yannAmA yatkulashcha saH ||2-118-44
ityevamukte vachane tatroShA kAmamohitA | 
uvAcha kumbhANDAsutAM kathaM j~nasyAmyahaM sakhi ||2-118-45
tvameva chintaya sakhi nottaraM pratibhAti me |
svakArye muhyate loko yathA jIvaM labhAmyaham ||2-118-46
uShAyA vachanaM shrutvA rAmA vAkyamidaM punaH |
uvAcha rudatIM choShAM kumbhANDaduhitA sakhI ||2-118-47
kushalA te vishAlAkShi sarvathA sandhivigrahe |
apsarA chitralekhA vai kShipraM vij~nApyatAM sakhi ||2-118-48
asyAH sarvamasheSheNa trailokyaM viditaM sadA |
evamuktA tadaivoShA harSheNAgatavismayA ||2-118-49
tAmapsarasamAnAyya chitralekhAM sakhIM priyAm |
kR^itA~njalipuTA dInA uShA vachanamabravIt ||2-118-50
[sA tachChrutvA tu vachanamuShAyAH parikIrtitam |
AshvAsayAmAsa sakhI bANaputrIM yashasvinIM ||2-118-51
tataH sA vinayAviShTA vachanaM prAha durvacham] |
chitralekhAmapsarasam praNayAttAM sakhImidam ||2-118-52
paramaM shR^iNu me vAkyaM yattvAM vakShyAmi bhAmini |
bhartAraM yadi me.adya tvaM nAnayiShyasi matpriyam ||2-118-53
kAntaM padmapalAshAkShaM mattamAta~NgagAminam |
tyakShyAmyahaM tataH prANAnachirAttanumadhyame ||2-118-54
chitralekhAbravIdvAkyamuShAM harShayatI shanaiH |
naiSho.arthaH shakyate.asmAbhirvettuM bhAmini suvrate ||2-118-55
na kulena na varNena na shIlena na rUpataH |
na deshatashcha vij~nAtaH sa hi choro mayA sakhi ||2-118-56
kiM tu kartuM yathA shakyaM buddhipUrvaM mayA sakhi |
prAptaM cha shR^iNu me vAkyaM yathA kAmamavApsyasi ||2-118-57
devadAnavayakShANAM gandharvoragarakShasAm |
ye vishiShTAH prabhAveNa rUpeNabhijanena cha ||2-118-58
yathAprabhAvaM tAnsarvAnAlikhiShyAmyaM sakhi |
manuShyaloke ye chApi pravarA lokavishrutAH ||2-118-59
saptarAtreNa te bhIru darshayiShyAmi tAnaham |
tato vij~nAya pAdasthaM bhartAraM pratipatsyase ||2-118-60
sA chitralekhayA proktA uShA hitachikIrShayA |
kriyatAmevamityAha chitralekhAM sakhIM priyAm ||2-118-61
tataH kushalahastatvAdyathAlekhyaM samantataH |
ityuktvA saptarAtreNa kR^itvA lekhyagatAMstu tAn ||2-118-62
chitrapaTTagatAnmukhyAnAnayAmAsa shobhanA |
tataH prAstIrya paTTaM sA chitralekhA svayaM kR^itam ||2-118-63 
uShAyai darshayAmAsa sakhInAM tu visheShataH |
ete deveShu ye mukhyAstathA dAnavavaMshajAH ||2-118-64
kiMnaroragayakShANAM rAkShasAnAM samantataH |
gandharvAsuradaityAnAM ye chAnye bhoginaH smR^itAH || 2-118-65
manuShyANAM cha sarveShAM ye vishiShTatamA narAH |
tAnetAnpashya sarvAMstvAM yathaiva likhitAnmayA ||2-118-66
yaste bhartA yathArUpaH sa mayA likhitaH sakhi |
taM tvaM pratyabhijAnIhi svapne yaM dR^iShTavatyasi || 2-118-67
tataH krameNa sarvAMstAndR^iShTvA sA mattakAshinI |
devadAnavagandharvavidyAdharagaNAnatha |
atItya cha yadUnsarvAndadarsha yadunandanam ||2-118-68
tatrAniruddhaM dR^iShTvA sA vismayotphullalochanA |
uvAcha chitralekhAM tAmayaM chauraH sa vai sakhi ||2-118-69
yenAhaM dUShitA pUrvaM svapne harmyagatA satI |
so.ayaM vij~nAtarUpo me kuto.ayaM ratitaskaraH ||2-118-70
chitralekhe vadasvainaM tattvato mama shobhane |
kulashIlAbhijanato nAma kiM chAsya bhAmini ||2-118-71
tataH pashchAdvidhAsyAmi kAryasyAsya vinishchayam |

chitralekhovAcha 
ayaM trailokyanAthasya naptA kR^iShnasya dhImataH |
bhartA tava vishAlAkShi prAdyumnirbhImavikramaH ||2-118-72
na hyasti triShu lokeShu sadR^sho.asya parAkrame |
utpATya parvatAneva parvataireSha shAtayet ||2-118-73
dhanyAsyanugR^ihItAsi yasyAste yadupu~NgavaH |
tryakShapatnyA samAdiShTaH sadR^ishaH sajjanaH patiiH ||2-118-74

uShovAcha                                                                                       
tvamevAtra vishAlAkShi yogyA bhava varAnane |
na shakyA hi gatishchAnyA agatyA me gatirbhava ||2-118-75
antarikShacharA cha tvaM yoginI kAmarUpiNI | 
upAyasyAsya kushalA kShipramAnaya me priyam ||2-118-76
upAyashchintyatAM bhIru saMpratarkya priye sukham |
siddhArthA saMnivartasva yenopAyena sundari ||2-118-77
bhavedApatsu yanmitraM tanmitraM shasyate budhaiH |
kAmArtA chAsmi sushroNi bhava me prANadhAriNI || 2-118-78
yadyenaM me vishAlAkShi bhartAramamaropamam |
adya nAnayasi kShipraM prANAMstyakShyAmyahaM shubhe ||2-118-79
uShAyA vachanaM shrutvA chitralekhAbravIdvachaH |
shrotumarhasi kalyANi vachanaM me shuchismite ||2-118-80
yathA bANasya nagarI rakShyate devi sarvashaH |
dvArakApi tathA bhIru durAdharShA surairapi ||2-118-81
ayasmayapratichChannA guptadvArA cha sA purI |
guptA vR^iShNikumAraishcha tathA dvArakavAsibhiH ||2-118-82
pAnte salilasaMyuktA vihitA vishvakarmaNA |
rakShyate puruShairghoraiH padmanAbhasya shAsanAt ||2-118-83
shailaprAkAraparikhAdurgamArgapraveshinI |
saptaprAkArarachitA parvatairdhAtumaNDitaiH ||2-118-84
na cha shakyamavij~nAtaiH praveShTuM dvArakAM purIm |
AtmAnaM mAM cha rakShasva pitaraM cha visheShataH ||2-118-85

uShovAcha 
tava yogaprabhAveNa shakyaM tatra praveshanam |
kiM me bahuvilApena shrUyatAM sakhi kAraNam ||2-118-86
aniruddhasya vadanaM pUrNachandrasamaprabham |
yadyahaM tanna pashyAmi yAsyAmi yamasAdanam ||2-118-87
dUtamAsAdya kAryANAM siddhirbhavati bhAmini |
tasmAddautyena me gachCha jIvantIM mAM yadIchChasi ||2-118-88
yadi tvaM me vijAnAsi sakhyaM premNA cha bhAShitam |
kShipramAnaya me kAntaM tavAsmi sharaNaM gatA ||2-118-89
jIvitasya hi saMdehaH kShayaM chaiva kulasya cha |
kAmArtA hi na pashyanti kAminyo madaviklavAH ||2-118-90
prayatno yujyate kAryeShviti shAstranidarshanam |
tvaM cha shaktA vishAlAkShi dvArakAyAH praveshane ||2-118-91
samstutAsi mayA bhIru kuru me priyadarshanam |

chitralekhA uvAcha 
sarvathA saMstutA te.ahaM vAkyairamR^itasodaraiH ||  2-118-92
kAritA cha samudyogaM priyaiH kAntaishcha bhAShitaiH | 
eShA gachChAmyahaM bhIru kShipraM vai dvArakAM purIm ||2-118-93
bhartAramAnayAmyadya tava vR^iShNikulodbhavam |
aniruddhaM mahAbAhuM pravishya dvArakAM purIm ||2-118-94
sA vachastathyamashivaM dAnavAnAM bhayAvaham |
uktvA chAntarhitA kShipraM chitralekhA manojavA ||2-118-95
sakhIbhiH sahitA hyUShA chintayantI tu sA sthitA |
tR^itIye tu muhUrte sA naShTA bANapurAttadA ||2-118-96
sakhI priyaM chikIrShantI pUjayantI tapodhanAn |
kShaNena samanuprAptA dvArakAM kriShNapAlitAm ||2-118-97
kailAsashikharAkAraiH prAsAdairupashobhitAm |
dadarsha dvArakAM ramyAM divi tArAmiva sthitAm ||2-118-98 

   iti shrImahAbhArate khileShu harivaMshe viShNuparvaNi
           uShAharaNe chitralekhAyA dvArakAgamane
               aShTAdashAdhikashatatamo.adhyAyaH