##Harivamsha Maha Puranam - Part 2 - Vishnu Parva Chapter 122 - Krishna overcomes Agnis in Combat, and His Battle with Jvara Itranslated by K S Ramachandran, ramachandran_ksr @ yahoo.ca February 16, 2009## Further proof-read by Gilles Schaufelberger schaufel @ wanadoo.fr If you find any errors compared to Chitrashala Press edn, send corrections to A. Harindranath harindranath_a @ yahoo.com -------------------------------------------------------------- atha dvAviMshatyadhikashatatamo.adhyAyaH yuddhe.agnigaNApayAnaM jvarotpattistena kR^iShNasya yuddhaM cha vaishampAyana uvAcha tatastUryaninAdaishcha sha~NkhAnAM cha mahAsvanaiH | bandimAgadhasUtAnAM stavaishchApi sahasrashaH ||2-122-1 sa tUnmukhairjayAshIrbhiH stUyamAno hi mAnavaiH | babhAra rUpaM somArkashukrANAM pratimaM tadA ||2-122-2 atIva shushubhe rUpaM vyomni tasyotpatiShyataH | vainateyasya bhadraM te bR^iMhitaM haritejasA ||2-122-3 athAShTabAhuH kR^iShNAstu parvatAkArasaMnibhaH | vibabhau puNDarIkAkSho vikA~NkShanbANasa~NkShayam ||2-122-4 asichakragadAbANA dakShiNaM pArshvamAsthitAH | charma shAr~NgaM tathA chApaM shaMkhaM chaivAsya vAmataH ||2-122-5 shIrShANAM vai sahasraM tu vihitaM shAr~NgadhanvanA | sahasraM chaiva kAyAnAM vahansa~NkarShaNastadA ||2-122-6 shvetapraharaNo.adhR^iShyaH kailAsa iva shR^i~NgavAn | prasthito garuDenAtha udyanniva divAkaraH ||2-122-7 sanatkumArasya vapuH prAdurAsInmahAtmanaH | pradyumnasya mahAbAhoH sa~NgrAme vikramiShyataH ||2-122-8 sa pakShabalavikShepairvidhunvanparvatAnbahUn | jagAma mArgaM balavAnvAtasya pratiShedhayan ||2-122-9 atha vAyoratigatimAsthAya garuDastadA | siddhachAraNasa~NghAnAM shubhaM mArgamavAtarat ||2-122-10 atha rAmo.abravIdvAkyaM kR^iShNamapratimaM raNe | svAbhiH prabhAbhirhInAH sma kR^iShNa kasmAdapUrvavat ||2-122-11 sarve kanakavarNAbhAH samvR^ittAH sma na saMshayaH | kimidaM brUhi nastattvaM kiM meroH pArshvagA vayam ||2-122-12 shrIbhagavAnuvAcha manye bANasya nagaramabhyAsasthamariMdama | rakShArthaM tasya niryAto vahnireSha sthito jvalan ||2-122-13 agnerAhavanIyasya prabhayA sma samAhatAH | tena no varNavairUpyamidaM jAtaM halAyudha ||2-122-14 shrIrAma uvAcha | yadi sma sannikarShasthA yadi niShprabhatAM gatAH | tadvidhatsva svayaM buddhyA yadatrAnantaraM hitam ||2-122-15 shrIbhagavAnuvAcha kuruShva vainateya tvaM yachcha kAryamanantaram | tvayA vidhAne vihite kariShyAmyahamuttamam ||2-122-16 vaishampAyana uvAcha etachChrutvA tu garuDo vAsudevsya bhAShitam | chakre mukhasahasraM hi kAmarUpI mahAbalaH ||2-122-17 ga~NgAmupAgamattUrNaM vainateyo mahAbalaH | AplutyAkAshaga~NgAyAmApIya salilaM bahu ||2-122-18 pravavarShopari gato vainateyaH pratApavAn | tenAgniM shamayAmAsa buddhimAnvinatAtmajaH ||2-122-19 agnirAhavanIyastu tataH shAntimupAgamat | taM dR^iShTvA.a.ahavanIyaM tu shAntamAkAshaga~NgayA | paramaM vismayaM gatvA suparNo vAkyamabravIt ||2-122-20 aho vIryamathAgnestu yo dahedyugasa~NkShaye | yadeva varNavairUpyaM chakre kR^iShNasya dhImataH ||2-122-21 trayastrayANAM lokAnAM paryAptA iti me matiH | kR^iShNaH sa~NkarShaNashchaiva pradyumnashcha mahabalaH ||2-122-22 tataH prashAnte dahane saMpratasthe sa pakShirAT | svapakShabalavikShepaM kurvanghoraM mahAsvanam ||2-122-23 taM dR^iShTvA vismayaM tatra rudrasyAnucharAgnayaH | AsthitA garuDaM hyete nAnArUpA bhayAvahAH ||2-122-24 kimarthamiha saMprAptAH ke vApIme janAstrayaH | nishchayaM nAdhigachChanti te girivrajavahnayaH ||2-122-25 prAvartayaMshcha sa~NgrAmaM taistribhiH saha yAdavaiH | teShAM yuddhaprasaktAnAM saMnAdaH sumahAnabhUt ||2122-26 taM cha shrutvA mahAnAdaM siMhAnAmiva garjatAm | athA~NgirAH svapuruShaM preShayAmAsa buddhimAn ||2-122-27 yatra tadvartate yuddhaM tatra gachChasva mA chiram | dR^iShTvA tatsarvamAgachCha ityuktaH prahitastvaran ||2-122-28 tathetyuktvA sa tadyuddhaM vartamAnamavaikShata | agnInAM vAsudevena saMsaktAnAM mahAmR^idhe ||2-122-29 te jAtavedasaH sarve kalmAShaH kusumastathA | dahanaH shoShaNashchaiva tapanashcha mahAbalaH ||2-122-30 svAhAkArasya viShaye prakhyAtAH pa~ncha vahnayaH | athApare mahAbhAgAH svairanIkairvyavasthitAH ||2-122-31 piTharaH patagaH svarNaH shvA gAdho bhrAja eva cha | svadhAkArAshrayAH pa~ncha ayuddhyaMste.api chAgnayaH ||2-122-32 jyotiShTomavibhAgau cha vaShaTkArAshrayau punaH | dvAvagnI saMprayudhyete mahAtmAnau mahAdyutI ||2-122-33 AgneyaM rathamAsthAya sharamudyamya bhAsvaram | tayormadhye.a~NgirAshchaiva maharShirvibabhau raNe ||2-122-34 sthitama~NgirasaM dR^iShTvA vimu~nchantaM shitA~nCharAn I kR^iShNaH provAcha sa~NkruddhaH smayanniva punaH punaH ||2-122-35 tiShThadhvamagnayaH sarve eSha vo vidadhe bhayam | mamAstratejasA dagdhA disho yAsyatha vidrutAH | athA~NgirAstrishUlena dIptena samadhAvata ||2-122-36 AdadAna iva krodhAtkR^iShNaprANAnmahAmR^idhe | trishUlaM tasya dIptaM tu chichCheda parameShubhiH | ardhachandraistathA tIkShNairyamAntakanibhopamaiH ||2-122-37 sthUNAkarNena bANena dIptena sa mahAmanAH | vivyAdhAntakatulyena vakShasya~NgirasaM tataH ||2-122-38 rudhiraughaplutairgAtraira~NgirA vihvalanniva | viShTabdhagAtraH sahasA papAta dharaNItale ||2-122-39 sheShAstato.agnayaH sarve chatvAro brahmaNaH sutAH | AdhAvantastadA shIghraM bANasya puramantikAt ||2-122-40 athAgamattataH kR^iShNo yatra bANapuraM tataH | atha bANapuraM dR^iShTvA dUrAtprovAcha nAradaH ||2-122-41 etattachChoNitapuraM kR^iShNa pashya mahAbhuja | atra rudro mahAtejA rudrANyA sahito.avasat ||2-122-42 guhashcha bANaguptyarthaM satataM kShemakAraNAt | nAradasya vachaH shrutvA kR^iShNaH saMprahasanbravIt ||2-122-43 kShaNAM chintayatAmatra shrUyatAM cha mahAmune | yadi vAvataredrudro bANasaMrakShaNaM prati ||2-122-44 shaktito vayamapyatra saha yotsyAma tena vai | evaM vivadatostatra kR^iShNanAradayostadA || 2-122-45 prAptA nimeShamAtreNa shIghragA garuDena te | tataH sha~Nkham samAdhAya vadane puShkarekShaNaH ||2-122-46 vAyuvegasamudbhUto meghashchandramivodgiran | tataH pradhmApya taM sha~NkhaM bhayamutpAdya vIryavAn ||2-122-47 pravivesha puraM kR^iShNo bANasyAdbhutakarmaNaH | tataH sha~NkhapraNAdaishcha bherINAM cha mahAsvanaiH ||2-122-48 bANAnIkAni sahasA saMnahyanta samantataH | tataH ki~NkarasainyaM tu vyAdiShTaM samare bhayAt ||2-122-49 koTishashchApi bahusho dIptapraharaNAstadA | tadasa~NkhyeyamekasthaM mahAbhravanasaMnibham ||2-122-50 nIlA~njanachayaprakhyamaprameyamathAkShayam | dIptapraharaNAH sarve daityadAnavarAkShasAH ||2-122-51 pramAthagaNamukhyAshcha ayudhyankR^iShNamavyayam | sarvatastaiH pradIptAsyaiH sArchiShmadbhirivAgnibhiH ||2-122-52 abhyupetya tadAtyugrairyakSharAkShasakinnaraiH | pIyate rudhiraM teShAM chaturNAmapi saMyuge ||2-122-53 tadbalaM tu samAsAdya balabhadro mahAbalaH | provAcha vachanaM tatra parasya balanAshanaH ||2-122-54 kR^iShNa kR^iShNa mahAbAho vidhatsvaiShAM mahadbhayam | iti sa~nchoditaH kR^iiShNo balabhadreNa dhImatA ||2-122-55 teShAM vadhArthamAgneyaM jagrAha puruShottamaH | astramastravidAM shreShTho yamAntakasamaprabhaH | pravidhUyAsuragaNAnkravyAdAnastratejasA ||2-122-56 prayayau tvarayA yukto yatra dR^ishyeta tadbalam | shUlapatTTishashaktyR^iShTipinAkaparighAyudham ||2-122-57 pramAthagaNabhUyiShThaM balaM tadabhavatkShitau | shailameghapratIkAshairnAnArUpairbhayAnakaiH | vAhanaiH sa~NghashaH sarve yodhAstatrAvatasthire ||2-122-58 vAtodbhUtairiva ghanairviprakIrNairivAchalaiH | shushubhe tatra bahulairanIkairdR^iDhadhanvibhiH | musalairasibhiH shUlairgadAbhiH parighaistathA ||2-122-59 abAdhaM tadasa~NkhyeyaM shushubhe sarvato balam | tataH sa~NkarShaNo devamuvAcha madhusUdanam ||2-122-60 kR^iShNa kR^iShNa mahAbAho yadetaddR^ishyate balaM | etaiH saha raNe yoddhumichChAmi puruShottama ||2-122-61 shrIkR^iShNa uvAcha mamApyeShaiva sa~njAtA buddhirityabravIchcha tam | ebhiH saha raNe yoddhumichCheyaM yodhasattamaiH ||2-122-62 yuddhyataH prA~NmukhasyAstu suparNo vai mamAgrataH | savyapArshve tu pradyumnastathA me dakShiNe bhavAn | rakShitavyamathAnyonyamasminghore mahAmR^idhe ||2-122-63 vaishampAyana uvAcha evaM bruvantaste.anyonyamadhirUDhAH khagottamam | girishR^i~NganibhairghorairgadAmusalalA~NgalaiH ||2-122-64 yuddhyato rauhiNeyasya raudraM rUpamabhUttadA | yugAnte sarvabhUtAnAM kAlasyeva didhakShataH ||2-122-65 AkR^iShya lA~NgalAgreNa mushalenAvapothayat | chachArAtibalo rAmo yuddhamArgavishAradaH ||2-122-66 pradyumnaH sharajAlaistAnsamantAtparyavArayat | dAnavAnpuruShavyAghro yuddhyamAnAnmahAbalaH ||2-122-67 snigdhA~njanachayaprakhyaH sha~NkhachakragadAdharaH | pradhmAya bahushaH sha~Nkhamayudhyata janArdanaH ||2-122-68 pakShaprahAranihatA nakhatuNDAgradAritAH | nItA vaivasvatapuraM vainateyena dhImatA ||2-122-69 tairhanyamAnaM daityAnAmanIkaM bhImavikramam | abhajyata tadA sa~Nkhye bANavarShasamAhatam || 2-122-70 bhajyamAneShvanIkeShu trAtukAmaH samabhyayAt | jvarastripAdastrishirAH ShaDbhujo navalochanaH ||2-122-71 bhasmapraharaNo raudraH kAlAntakayamopamaH | nadanmeghasahasreNa tulyo nirghAtaniHsvanaH ||2-122-72 niHshvasa~njR^imbhamANashcha nidrAnvitatanurbhR^isham | netrAbhyAmAkulaM vaktraM muhuH kurvanbhramanmuhuH ||2-122-73 saMhR^iShTaromA glAnAkSho bhagnachitta iva shvasan | halAyudhamabhikruddhaH sAkShepamidamabravIt ||2-122-74 kimevaM balamatto.asi na mAM pashyasi saMyuge | tiShTha tiShTha na me jIvanmokShyase raNamUrdhani ||2-122-75 ityevamuktvA prahasanhalAyudhamupAdravat | yugAntAgninibhairghorairmuShTibhirjanayanbhayam ||2-122-76 charatastatra sa~NgrAme maNDalAni sahasrashaH | rauhiNeyasya shIghreNa nAvasthAnamadR^ishyata ||2-122-77 tasya bhasma tadA kShiptaM jvareNApratimaujasA | shaighryAdvakSho nipatitaM sharIre parvatopame ||2-122-78 tadbhasma vakShasastasya meroH shikharamAgamat | pradIptaM patitaM tatra girishR^i~NgaM vyadArayat ||2-122-79 sheSheNa chApi jajvAla bhasmanA kR^iShNapUrvajaH | niHshvasanjR^imbhamANashcha nidrAnvitatanurbhR^isham ||2-122-80 netrayorAkulatvaM cha muhuH kurvanbhramaMstathA | saMhR^iShTaromA glAnAkShaH kShiptachitta iva shvasan ||2-122-81 tato haladharo bhagnaH kR^iShNamAha vichetanaH | kR^iShNa kR^iShNa mahAbAho pratIto.asmyabhayaM kuru ||2-122-82 dahyAmi sarvatastAta kathaM shAntirbhavenmama | ityevamukte vachanaM balenAmitatejasA ||2-122-83 prahasya vachanaM prAha kR^iShNaH praharatAM varaH | na bhetavyamitItyuktvA pariShvakto halAyudhaH ||2-122-84 kR^iShNena paramasnehAttato dAhAtpramuchyata | mokShayitvA balaM tatra dAhAttu madhusUdanaH ||2-122-85 provAcha paramakruddho vAsudevo jvaraM tadA | shrIbhagavAnuvacha ehyehi jvara yudhyasva yA te shaktirmahAmR^idhe ||2-122-86 yachcha te pauruShaM sarvaM taddarshayatu no bhavAn | savyetarAbhyAM bAhubhyAmevamukto jvarastadA ||2-122-87 chikShepainaM mahadbhasma jvAlAgarbhaM mahAbalaH | tataH pradIptagAtrastu muhUrtamabhavatprabhuH ||2-122-88 kR^iShNaH praharatAM shreShThaH shamaM chAgnirgatastataH | tatastairbhujagAkArairbAhubhistu tribhistadA ||2-122-89 jaghAna kR^iShNaM grIvAyAM muShTinaikena chorasi | sa saMprahArastumulastayoH puruShasiMhayoH ||2-122-90 jvarasya tu mahAyuddhe kR^iShNasya tu mahaujasaH | parvateShu patantInAmashanInAmiva svanaH ||2-122-91 kR^iShNajvarabhujAghAtairyuddhamAsItsudAruNam | naivamevaM prahartavyamiti tatra mahAsvanaH | muhUrtamabhavadyuddhamanyonyaM tu mahAtmanoH ||2-122-92 tato jvaraM kanakavichitrabhUShaNaM nyapIDayadbhujavalayena saMyuge | jagatkShayaM samupanaya~njagatpatiH sharIradhR^iggaganacharaM mahAmR^idhe ||2-122-93 iti shrImahAbhArate khileShu harivaMshe viShNuparvaNi kR^iShNajvarayuddhe dvAviMshatyadhikashatatamo.adhyAyaH