## Harivamsa Maha Puranam - Part 2 - Vishnu Parva
Chapter 24 - Slaying of Keshi
Itranslated by K S Ramachandran ramachandran_ksr@yahoo.ca,June 4, 2008##

Further proof-read by Gilles Schaufelberger schaufel @ wanadoo.fr
If you find any errors compared to Chitrashala Press edn,
send corrections to A. Harindranath harindranath_a @ yahoo.com
----------------------------------------------------------------
        atha chaturviMsho.adhyAyaH
                  
         keshivadhaH 
                    
vaishampAyana uvAcha
                    
andhakasya vachaH shrutvA kaMsaH saMraktalochanaH |
na kiMchidabravItkrodhAdvivesha svaM niketanam ||2-24-1
te cha sarve yathA veshma yAdavAH shrutavistarAH |
jagmurvigatasa~NkalpAH kaMsavaikR^itashaMsinaH ||2-24-2
akrUro.api yathA.a.aj~naptaH kR^iShNAdarshanalAlasaH |
jagAma rathamukhyena manasA tulyagAminA ||2-24-3
KR^iShNasyApi nimittAni shubhAnya~NgagatAni vai |
pitR^itulyena shaMsanti bAndhavena samAgamam ||2-24-4
prAgeva cha narendreNa mAthureNograseninA |
keshinaH preShito dUto vadhAyopendrakAraNAt ||2-24-5
sa cha dUtavachaH shrutvA keshI keshakaro nR^iNAm |
vR^indAvanagato gopAnbAdhate sma durAsadaH ||2-24-6
mAnuShaM mAMsamashnAnaH kruddho  dhuShTaparAkramaH |
durdAnto vAjidaityo.asAvakarotkadanaM mahat ||2-24-7
nighnangA vai sagopAlAn gavAM pishitabhojanaH |
durmadaH kAmachArI cha sa keshI niravagrahaH ||2-24-8
tadaraNyaM shmashAnAbhaM nR^iNAM mAMsAsthibhirvR^itam |
yatrAste sa hi duShTAtmA keshI turagadAnavaH ||2-24-9
khurairdArayate bhUmiM vegenArujate drumAn |
heShitaiH sparddhate vAyuM plutairlaMghayate nabhaH ||2-24-10
atipravR^iddho mattashcha duShTo.ashvo vanagocharaH |
AkampitasaTo raudraH kaMsasya charitAnugaH ||2-24-11
IriNaM tadvanaM sarvaM tenAsItpApakarmaNA |
kR^itaM turagadaityena sarvAngopA~njighAMsatA ||2-24-12
tena duShTaprachAreNA dUShitaM tadvanaM mahat |
na nR^ibhirgodhanairvApi sevyate vanavR^ittibhiH ||2-24-13
niHsampAtaH kR^itaH panthAstena tadviShayAshrayaH |
madAchalitavR^ittena nR^imAmsAnyashnatA bhR^ishaM ||2-24-14
nR^ishabdAnusaraH kruddhaH sa kadAchidvanAgame |
jagAma ghoShasaMvAsaM choditaH kAladharmaNA ||2-24-15
taM dR^iShTvA dudruvurgopAH striyashcha shishubhiH saha |
krandamAnA jagannAthaM kR^iShNaM nAthamupAshritAH ||2-24-16
tAsAM ruditashabdena gopAnAM kranditena cha |
dattvAbhayaM tu kR^iShNo vai keshinaM so.abhidudruve ||2-24-17
keshI chApyunnatagrIvaH prakAshadashanekShaNaH |
heShamANo javodagro govindAbhimukho yayau ||2-24-18
tamApatantaM saMprekShya keshinaM hayadAnavam |
pratyujjagAma govindastoyadaH shashinam yathA ||2-24-19
keshinastu tamabhyAshe dR^iShTvA kR^iShNamavasthitam |
manuShyabuddhayo gopAH kR^iShNamUchurhitaiShiNaH ||2-24-20    
kR^iShNA tAta na khalveSha sahasA te hayAdhamaH |
upasarpyo bhavAnbAlaH pApashchaiSha durAsadaH ||2-24-21
eSha kaMsasya sahajaH prANastAta bahishcharaH |
uttamashcha hayendrANAM dAnavo.apratimo yudhi ||2-24-22
trAsanaH sarvabhUtAnAM turagANAM mahAbalaH |
avadhyaH sarvabhUtAnAM prathamaH pApakarmaNAm ||2-24-23
gopAnAM tadvachaH shrutvA vadatAM madhusUdanaH |
keshinA saha yuddhAya matiM chakre.arisUdanaH ||2-24-24
tataH savyaM dakShiNaM cha maNDalaM sa paribhraman |
padbhyAmubhAbhyAM sa hayaH krodhenArujate drumAn ||2-24-25 
mukhe lambasate chAsya skandhe keshaghanAvR^ite |
balayo.abhratara~NgAbhAH sutruvuH krodhajaM jalam ||2-24-26
sa phenaM vaktrajaM chaiva vavarSha rajasAvR^itam |
himakAle yathA vyomni nIhAramiva chandramAH ||2-24-27
govindamaravindAkShaM heShitodgArashIkaraiH |
sa phenairvaktranirgIrNaiH prokShayAmAsa bhArata ||2-24-28
khuroddhUtAvasiktena madhukakShodapANDunA |
rajasA sa hayaH kR^iShNaM chakArAruNamUrdhajam ||2-24-29
plutavalgitapAdastu takShamANo dharAM khuraiH |
dantAnnirdashamAnastu keshI kR^iShNAmupAdravat ||2-24-30
sa saMsaktastu kR^iShNena keshI turagasattamaH |
pUrvAbhyAM charaNAbhyAM vai kR^iShNaM vakShasyatADayat ||2-24-31
punaH punaH sa cha balI prAhiNotpArshvataH khurAn |
kR^iShNasya dAnavo ghoraM prahAramamitaujasaH ||2-24-32
vaktreNa chAsya ghoreNa tIkShNadaMShTrAyudhena vai |
adashadbAhushikharaM kR^iShNasya ruShito hayaH ||2-24-33
sa lambakesarasaTaH kR^iShNena saha sa~NgataH |
rarAja keshI meghena saMsaktaH kha ivAMshumAn ||2-24-34
urastasyorasA hantumiyeSha balavAnhayaH |
vegena vAsudevasya krodhAddviguNavikramaH ||2-24-35
tasyotsiktasya balavAn kR^iShNo.apyamitavikramaH |
bAhumAbhoginam kR^itvA mukhe kruddhaH samAdadhat ||2-24-36
sa taM bAhumashakto vai khAdituM bhoktumeva cha |
dashanairmUlanirmuktaiH saphenaM rudhiraM vaman ||2-24-37
vipATitAbhyAmoShThAbhyAM kaTAbhyAM vidalIkR^ItaH |
akShiNI vikR^Ite chakre visR^ite muktabandhane ||2-24-38
nirastahanurAviShTaH shoNitAktavilochanaH |
utkarNo naShTachetAstu sa keshI bahvacheShTata ||2-24-39
utpatannasakR^itpAdaiH shakR^inmUtraM samutsR^ijan |
khinnA~NgaromA shrAntastu niryatnacharaNo.abhavat ||2-24-40
keshivaktravilagnastu kR^iShNabAhurashobhata |
vyAbhugna iva gharmAnte chandrArdhakiraNairghanaH ||2-24-41
keSHI cha kR^iShNAsaMsaktaH  shAntagAtro vyarochata |
prabhAtAvanatashchandraH shrAnto merumivAshritah ||2-24-42
tasya kR^iShNabhujoddhUtAH keshino dashanA mukhAt |
petuH sharadi nistoyAH sitAbhrAvayavA iva ||2-24-43         
sa tu keshI bhR^ishaM shAntaH kR^iShNenAkliShTakarmaNA |
svabhujaM svAyataM kR^itvA pATito balavattadA ||2-24-44
sa pATito bhujenAjau kR^iShNena vikR^itAnanaH |
keshI nadanmahAnAdaM dAnavo vyathitastadA || 2-24-45
vighUrNamAnastrastA~Ngo mukhAdrudhiramudvaman |
bhR^ishaM vya~NgIkR^itavapurnikR^ittArdha ivAchalaH ||2-24-46
vyAditAsyo mahAraudraH so.asuraH kR^iShNabAhunA |
nipapAta yathA kR^itto nAgo hi dvidalIkR^itah ||2-24-47 
bAhunA kR^ittadehasya keshino rUpamAbabhau |
pashoriva mahAghoraM nihatasya pinAkinA ||2-24-48
dvipAdapR^iShThapuchChArddhe shravaNaikAkShinAsike |
keshinastaddvidhAbhUte dve chArdhe rejatuH kShitau ||2-24-49
keshidantakShatasyApi kR^iShNasya shushubhe bhujaH |
vR^iddhaH sAla ivAraNye gajendradashanA~NkitaH ||2-24-50       
taM hatvA keshinaM yuddhe kalpayitvA cha bhAgashaH |
kR^iShNaH padmapalAshAkSho hasaMstatraiva tasthivAn ||2-24-51
taM hataM keshinaM dR^iShTvA gopA gopastriyastathA |
babhUvurmuditAH sarve hatavighnA gataklamAH ||2-24-52
dAmodaraM tu shrImantaM yathAsthAnaM yathAvayaH |
abhyanandanpriyairvAkyaiH pUjayantaH punaH punaH ||2-24-53

gopA UchuH 
aho tAta kR^itaM karma hato.ayaM lokakaNTakaH |
daityaH kShiticharaH kR^iShNa hayarUpaM samAsthitaH ||2-24-54
kR^itaM vR^indAvanaM kShemaM sevyaM nR^imR^IgapakShiNAm |
ghnatA pApamimaM tAta keshinaM hayadAnavam ||2-24-55
hatA no bahavo gopA gAvo vatseShu vatsalAH |
naike chAnye janapadA hatAnena durAtmanA ||2-24-56
esha saMvartakaM kartumudyataH khalu pApakR^it |
nR^ilokaM nirnaraM kR^ItvA chartukAmo yathAsukham ||2-24-57
naitasya pramukhe sthAtuM kashchichChakto jijIviShuH |
api devasamUheShu kiM punaH pR^ithivItale ||2-24-58

vaishampAyana uvAcha 

athAhAntarhito vipro nAradaH khagamo muniH |
prIto.asmi viShNo devesha kR^iShNa kR^iShNeti chAbravIt ||2-24-59

nArada uvAcha 

yadidaM duShkaraM karma kR^itaM keshijighAmsayA |
tvayyeva kevalaM yuktaM tridive tryambakasya vA ||2-24-60  
ahaM yuddhotsukastAta tvadgatenAntarAtmanA | 
idaM narahayaM yuddhaM draShTuM svargAdihAgataH ||2-24-61
pUtanAnidhanAdIni karmANi tava dR^iShTavAn |
ahaM tvanena govinda karmaNA paritoShitaH ||2-24-62
hayAdasmAnmahendro.api bibheti balasUdana |
kurvANAchcha vapurghoraM keshino duShTachetasaH ||2-24-63
yattvayA pATito deho bhujenAyataparvaNA |
eSho.asya mR^ityurantAya vihito vishvayoninA ||2-24-64
yasmAttvayA hataH keshI tasmAnmachChAsanaM shR^iNU |
keshavo nama nAmnA tvaM khyAto loke bhaviShyasi ||2-24-65
svastyastu bhavato loke sAdhu yAmyahamAshugaH |
kR^ityasheSham cha te kAryaM shaktastvamasi mA chiram ||2-24-66
tvayi kAryAntaragate narA iva divaukasaH |
viDambayantaH krIDanti lIlAM tvadbalamAshritAH ||2-24-67
abhyAshe vartate kAlo bhAratasyAhavodadheH |
hastaprAptAni yuddhAni rAj~nAM tridivagAminAm ||2-24-68   
panthAnaH shodhitA vyomni vimAnArohaNordhvagAH |
avakAshA vibhajyante shakraloke mahIkShitAm ||2-24-69
ugrasenasute shAnte padasthe tvayi keshava |
abhitastanmahadyuddhaM bhaviShyati mahIkShitAm ||2-24-70
tvAM chApratimakarmANaM saMshrayiShyanti pANDavAH |
bhedakAle narendrANAM pakShagrAho bhaviShyasi ||2-24-71
tvayi rAjAsanasthe hi rAjashriyamanuttamAm |
shubhAM tyakShyanti rAjAnastvatprabhAvAnna saMshayaH ||2-24-72
eSha me kR^iShNa sandeshaH shrutibhiH khyAtimeShyati |
devatAnAM divisthAnAM jagatashcha jagatpate ||2-24-73
dR^iShTaM me bhavataH karma dR^iShTashchAsi mayA prabho |
kaMSe bhUyaH sameShyAmi sAdhite sAdhu yAmyaham ||2-24-74
evamuktvA sa tu tadA nAradaH khaM jagAma ha |
nAradasya vachaH shrutvA devasa~NgItayoninaH ||2-24-75
tatheti sa samAbhAShya punargopAn samAsadat |
gopAH kR^iShNaM samAsAdya vivivshurvrajameva ha ||2-24-76

   iti srimahAbhArate khileShu harivaMshe viShNuparvaNi
             keshivadhe chaturviMsho.adhyAyaH