## Harivamsa Maha Puranam - Part 2 - Vishnu Parva
Chapter 30 - Slaying of Kamsa
Itranslated by K S Ramachandran ramachandran_ksr@yahoo.ca,
June 28, 2008##

Further proof-read by Gilles Schaufelberger schaufel @ wanadoo.fr
If you find any errors compared to Chitrashala Press edn,
send corrections to A. Harindranath harindranath_a @ yahoo.com
----------------------------------------------------------------


       atha triMsho.adhyAyaH 
                 kaMsavadhaH
                 
vaishampAyana uvAcha 
                 
pravishantaM tu vegena mArutAvalgitAMbaram |
pUrvajaM purataH kR^itvA kR^iShNaM kamalalochanam ||2-30-1
gajadantakR^itollekhaM subhujaM devakIsutam |
lIlAkR^itA~NgadaM vIraM madena rudhireNa cha ||2-30-2
valgamAnaM yathA simhaM vyUhamAnaM yathA ghanam |
bAhushabdaprahAreNa chAlayantaM vasuMdharAm ||2-30-3
augraseniH samAlokya dantidantodyatAyudham |
kR^iShNaM bhR^ishAyastamukhaH saroShaM samudaikShata ||2-30-4
bhujAsaktena shushubhe gajadantena keshavaH | 
chandrArdhabimbasaMsakto yathaikashikharo giriH ||2-30-5
valgamAne tu govinde sa kR^itsnoragasAgaraH |
janaughapratinAdena pUryamANa ivAbabhau ||2-30-6
tataH krodhAbhitAmrAkShaH kaMsaH paramakopanaH |
chANUramAdishadyuddhe kR^iShNasya sumahAbalam ||2-30-7
andhraM mallaM cha nikR^itiM muShTikaM cha mahAbalam |
baladevAya sakrodho dideshAdrichayopamam ||2-30-8       
kaMsenApi samAj~naptashchANUraH pUrvameva tu |
yoddhavyaM saha kR^iShNena tvayA yatnavateti vai ||2-30-9
sa roSheNA tu chANUraH kaShAyIkR^italochanaH |
abhyAvartata yuddhArthamapAM pUrNo yathA ghanaH ||2-30-10
avaghuShTe samAje tu nishshabdastimite jane |
yAdavAH sahitAstatra idaM vachanamabruvan ||2-30-11
bAhuyuddhamidam  raMge saprAshnikamakAtaram |
kriyAbalasamAj~nAtamashastraM nirmitaM purA ||2-30-12
adbhishchAtishramo nityaM vineyaH kAladarshibhiH |
karISheNa cha mallasya satataM satkriyA smR^itA ||2-30-13
sthito bhUmigatenaiva yo yathA mArgataH sthitaH |
saMyujyatashcha paryAyaH prAshnikaiH samudAhR^itaH ||2-30-14
bAlo vA yadi vA vR^iddho madhyo vApi kR^isho.api vA |
balastho vA sthito raMge j~neyaH kakShAntareNa vai ||2-30-15
balatashcha  kriyAtashcha bAhuyuddhavishAradaiH |
nipAtAnantaraM kiMchinna kartavyaM vijAnatA ||2-30-16
tadidaM prastutaM raMge yuddhaM kR^iShNAndhramallayoH |
bAlAH kR^iShNo mahAnandhraH kathaM na syAdvichAraNA ||2-30-17
tataH kilakilAshabdaH samAje samavartata | 
prAvalgata cha govindo vAkyaM chedamuvAcha ha ||2-30-18
ahaM bAlo mahAnandhro vapuShA parvatopamaH | 
yuddhaM mamAnena saha rochate bAhushAlinA ||2-30-19
yuddhavyatikramaH kashchinna bhaviShyati matkR^itaH |
na hyahaM bAhuyodhAnAM dUShayiShyAmi yanmatam || 2-30-20
yo.ayaM karIShadharmashcha toyadharmashcha raMgajaH |
kaShAyasya cha saMsargaH samayo hyeSha kalpitaH ||2-30-21
samyamaH sthiratA shauryaM vyAyAmaH satkriyA balam |
raMge cha niyatA siddhiretadyuddhavidAM matam ||2-30-22
avairamevaM yadayaM savairaM kartumudyataH |   
atra vai nigrahaH kAryastoShayiShyAmyahaM jagat ||2-30-23
karUSheShu prasUto.ayaM chANUro nAma nAmataH |
bAhuyodhI sharIreNa karmabhishchAru chintyatAm ||2-30-24
etena bahavo mallA nipAtAnantaraM hatAH |
ra~NgapratApakAmena mallamArgashcha dUShitaH ||2-30-25
shastrasiddhistu yodhAnAM saMgrAme shastrayodhinAm |
ra~Ngasiddhistu mallAnAM pratimallanipAtajA ||2-30-26
raNe vijayamAnasya kIrtirbhavati shAshvatI |
hatasyApi raNe shastrairnAkapR^iShThaM vidhIyate ||2-30-27    
raNe hyubhayataH siddhirhatasyeha ghnato.api vA |
sA hi prANAntikI yAtrA mahadbhiH sAdhu pUjitA ||2-30-28
ayaM tu mArgo balataH kriyAtashcha viniHsR^itaH |
mR^itasya ra~Nge kva svargo jayato vA kuto ratiH ||2-30-29
ye tu kechitsvadoSheNa rAj~naH paNDitamAninaH |
pratApArthe hatA mallA mallahanturvadho hi saH ||2-30-30
evaM sa~njalpatAmeva tAbhyAM yuddhaM sudAruNam |
ubhAbhyAmabhavadghoraM vAraNAbhyAM yathA vane ||2-30-31
kR^itapratikR^itaishchitrairbAhubhishcha sakaNTakaiH |
sannipAtAvadhUtaishcha pramAthonmathanaistathA ||2-30-32
tAvubhAvapi saMshliShTau yathA shailamayau tathA |
kShepaNairmuShTibhishchaiva varAhodbhUtaniHsvanaiH ||2-30-33
kIlairvajranipAtaishcha prasR^iShTAbhistathaiva cha |
shalAkAnakhapAtaishcha pAdodbhUtaishcha dAruNaiH ||2-30-34
jAnubhishchAshmanirghoShaiH shirAbhyAM chAvaghaTTitaiH |
tadyuddhamabhavadghoramashastraM bAhutejasA ||2-30-35
bAhughrANena shUrANAM samAjotsavasannidhau |
arajyata janaH sarvaH sotkriShTaninadotthitaH ||2-30-36
sAdhuvAdAMshcha ma~ncheShu ghoShayantyapare janAH |
tataH prasvinnavadanaH kR^iShNApraNihitekShaNaH |
nyavArayata tUryANi kaMsaH savyena pANinA ||2-30-37    
pratiShiddheShu tUryeShu mR^ida~ngAdiShu teShu vai |
khe sa~NgatAnyavAdyanta devatUryANyanekashaH ||2-30-38
yuddhyamAne hR^iShIkeshe puNDarIkanibhekShaNe |
svayameva pravAdyanta tUryaghoShAstu sarvashaH ||2-30-39
antardhAnagatA devA vimAnaiH kAmarUpibhiH |
cherurvidyAdharaiH sArdhaM kR^iShNasya jayakA~NkShiNaH ||2-30-40
jayasva kR^iShNa chANUraM dAnavaM mallarUpiNam |
iti saptarShayaH sarve Uchushchaiva nabhogatAH ||2-30-41
chANUreNa chiraM kAlaM kRIDitvA devakIsutaH |
balamAhArayAmAsa kaMsasyAbhAvadarshivAn ||2-30-42
tatashchachAla vasudhA ma~nchAshchaiva jughUrNire |
mukuTAshchApi kaMsasya papAta maNiruttamaH ||2-30-43
dorbhyAmAnamya kR^iShNastu chANUraM shIrNajIvitam |
prAharanmuShTinA mUrdhni vakShasyAhatya jAnunA ||2-30-44 
nissR^ite sAshrurudhire tasya netre sabandhane |
tApanIye yathA ghaNTe kakShopari vilambite ||2-30-45
papAta sa tu ra~Ngasya madhye niHsR^italochanaH |
chANUro vigataprANo jIvitAnte mahItale ||2-30-46
dehena tasya mallasya chANUrasya gatAyuShaH |
sanniruddho mahAra~NgaH sa shaileneva lakShyate ||2-30-47
rauhiNeyo hate tasmiMshchANUre baladarpite |
jagrAha muShTikaM raMge kR^iShNastoshalakaM punaH  ||2-30-48
sannipAte tu tau mallau prathame krodhamUrchChitau |
sameyAtAM rAmakR^iShNau kAlasya vashavartinau ||2-30-49 
nirghAtAvanatau bhUtvA ra~Ngamadhye vavalgatuH |
kR^iShNastoshalamudyamya girishR^i~NgopamaM balI |
bhrAmayitvA shataguNaM niShpipeSha mahItale |d|2-30-50  
tasya kR^ShNAbhipannasya pIDitasya balIyasaH |
mukhAdrudhiramatyarthamujjagAma mumUrShataH ||2-30-51
saMkarShaNastu suchiraM yodhayitvA mahAbalaH |
andhramallaM mahAmallo maNDalAni vyadarshayat ||2-30-52
muShTinaikena tejasvI sAshanistanayitnunA |
shirasyabhyahanadvIro vajreNeva mahAgirim ||2-30-53
sa niShpatitamastiShko visrastanayano bhuvi |
papAta nihatastena tato nAdo mahAnabhUt ||2-30-54
andhratoshalakau hatvA kR^iShNasaMkarShaNAvubhau |
krodhasaMraktanayanau raMgamadhye vavalgatuH  ||2-30-55
samAjavATo nirmallaH so.abhavadbhImadarshanaH |
andhre tadA mahAmalle muShTike cha nipAtite ||2-30-56
ye cha saMprekShakA gopA nandagopapurogamAH |
bhayakShobhitasarvA~NgAH sarve tatrAvatasthire ||2-30-57
harShajaM vAri netrAbhyAM varShamANA pravepatI |
prasravotpIDitA kR^iShNaM devakI samudaikShata ||2-30-58
kR^iShNadarshanajAtena bAShpeNAkulitekShaNA |
vasudevo jarAM tyaktvA snehena taruNAyate ||2-30-59
vAramukhyAshcha tAH sarvAH kR^iShNasya mukhapa~Nkajam |
papurhi netrabhramarairnimeShAntaragAmibhiH ||2-30-60  
kaMsasyAtha mukhe svedo bhrUbhedAntaragocharaH |
abhavadroShaniryAsaH kR^iShNasaMdarshaneritaH ||2-30-61
keshavAyasadhUmena roShanishvAsavAyunA |
dIptamantargataM tasya hR^idayaM mAnasAgninA ||2-30-62
tasya prasphuritauShThasya svinnAlikatalasya vai |
kaMsavaktrasya roSheNa raktasUryAyate vapuH ||2-30-63
krodharaktAnmukhAttasya niHsR^itAH svedabindavaH |
yathA ravikaraspR^iShTA vR^ikShAvashyAyabindavaH ||2-30-64
so.aj~nApayata saMkruddhaH puruShAnvyAyatAnbahUn |
gopAvetau samAjaughAnniShkrAmyetAM vanecharau ||2-30-65
na chaitau draShTumichChAmi vikR^itau pApadarshanau |
gopAnAmapi me rAjye na kashchitsthAtumarhati ||2-30-66
nandagopashcha durmedhAH pApeShvabhirato mama |
AyasairnigaDAkArairlohapAshairnigR^ihyatAM ||2-30-67
vasudevashcha durvR^itto nityaM dveShakaro mama |
avR^iddhArheNa daNDena kShipramadyaiva shAsyatAm ||2-30-68
ye cheme prAkR^itA gopA dAmodaraparAyaNAH |
hriyantAM gAva  eteShAM yachchAsti vasu ki~nchana ||2-30-69
evamAj~nApayAnaM taM kaMsaM paruShabhAShiNam |
dadarshAyastanayanaH kR^iShNaH satyaparAkramaH ||2-30-70  
kShipte pitari chukrodha nandagope cha keshavaH |
j~nAtInAM cha vyathAM dR^iShTvA visaMj~nAM chaiva devakIm ||2-30-71
sa simha iva vegena keshavo jAtavikramaH |     
ArurukShurmahAbAhuH kaMsanAshArthamachyutaH ||2-30-72
ra~NgamadhyAdutpapAta kR^iShNaH kaMsAsanAntikam |
asajjadvAyunAkShipto yathA svastho ghanAghanaH ||2-30-73
dadR^ishurna hi taM sarve ra~NgamadhyAdavaplutam |
kevalaM kaMsapArshvasthaM dadR^ishuH puravAsinaH ||2-30-74
so.api kaMsastathAyastaH parItaH kAladharmaNA |
AkAshAdiva govindaM mene tatrAgataM prabhum ||2-30-75
sa kR^iShNenAyataM kR^itvA bAhuM parighasannibham |
mUrdhajeShu parAmR^iShTaH kaMso vai ra~ngasaMsadi ||2-30-76
mukuTashchApatattasya kA~nchano vajrabhUShitaH  |
shirasastasya kR^iShNena parAmR^iShTasya pANinA ||2-30-77
sa grahagrastakeshashcha kaMso niryatnatAM gataH |
tathaiva cha visaMmUDho vaikalyaM samapadyata ||2-30-78    
nigR^ihItashcha kesheShu gatAsuriva niHshvasan |
na shashAka mukhaM draShTuM kaMsaH kR^iShNasya vai tadA ||2-30-79
vikuNDalAbhyAM karNAbhyAM chinnahAreNA vakShasA |
pralambAbhyAM cha bAhubhyAM gAtrairvisR^itabhUShaNaiH ||2-30-80
bhraMshitenottarIyeNa sahasAvalitAnanaH |
cheShTamAnaH samAkShiptaH kaMsaH kArShNena tejasA ||2-30-81
chakarSha cha mahAra~Nge ma~nchAnniShkramya keshavaH |
kesheShu taM balAdgR^ihya kaMsaM kleshArhatAM gatam ||20-30-82
kR^iShyamANaH sa kR^iShNena bhojarAjo mahAdyutiH |
samAjavATe parikhAM dehakR^iShTAM chakAra ha ||2-30-83
samAjavATE krIDitvA vikR^iShya cha gatAyuSham |
kR^iShNo visarjayAmAsa kaMsadehamadUrataH ||2-30-84
dharaNyAM mR^iditaH shishye tasya dehaH sukhochitaH |
krameNa viparItena pAMsubhiH paruShIkR^itaH ||2-30-85
tasya tadvadanaM shyAmaM suptAkShaM mukuTaM vinA |
na vibhAti viparyastaM vipalAshaM yathAmbujam ||2-30-86
asaMgrAmahataH kaMsaH sa bANairaparikShataH |
keshagrAhAnnirastAsurvIramArgAnnirAkR^itaH ||2-30-87
tasya dehe prakAshante sahasA keshavArpitAH |
mAMsachChedaghanAH sarve nakhAgrA jIvitachChidaH ||2-30-88
taM hatvA puNDarIkAkShaH praharShAddviguNaprabhaH |
vavande vasudevasya pAdau nihatakaNTakaH ||2-30-89
mAtushcha shirasA pAdau nipIDya yadunandanaH |
sAsi~nchatprasravotpIDaiH kR^iShNamAnandaniHsR^itaiH ||2-30-90
yAdavAMshchaiva tAnsarvAnyathAsthAnaM yathAvayaH |
paprachCha kushalaM kR^iShNo dIpyamAnaH svatejasA ||20-30-91
baladevo.api dharmAtmA kaMsabhrAtaramUrjitam |
bAhubhyAmeva tarasA sunAmAnamapothayat ||20-30-92
tau jitArI jitakrodhau chiraviproShitau vraje |
svapiturbhavanaM vIrau jagmaturhR^iShTamAnasau || 2-30-93

     iti shrImahAbhArate khileShu harivaMshe viShNuparvaNi
                   kaMsavadhe triMsho.adhyAyaH