## Harivamsa Maha Puranam - Part 2 - Vishnu Parva
Chapter 35 - the Yadava-Magadha Battle
Itranslated by K S Ramachandran ramachandran_ksr@yahoo.ca,
July 20, 2008##

Further proof-read by Gilles Schaufelberger schaufel @ wanadoo.fr
If you find any errors compared to Chitrashala Press edn,
send corrections to A. Harindranath harindranath_a @ yahoo.com
----------------------------------------------------------------
       atha pa~nchatriMsho.adhyAyaH 
         yAdavamAgadhayuddham

vaishampAyana uvAcha 
mathuropavane gatvA niviShTAmstAnnarAdhipAn |
apashyanvR^iShNayaH sarve puraskR^itya janArdanam ||2-35-1
tato hR^iShTamanAH kR^iShNo rAmaM vachanamabravIt |
tvarate khalu kAryArtho devatAnAM na saMshayaH ||2-35-2
yathAyaM saMnikR^iShTo hi jarAsaMdho narAdhipaH | 
lakShyante hi dhvajAgrANi rathAnAM vAtaraMhasAm ||2-35-3
etAni shashikalpAni nR^ipANAM vijigIShatAm |
ChatrANyArya virAjante prochChritAni sitAni cha ||2-35-4
aho nR^iparathodagrA vimalAshChatrapa~NktayaH |
abhivartanti naH shubhrA yathA khe haMsapa~NktayaH ||2-35-5
kAle khalu nR^ipaH prApto jarAsaMdho mahIpatiH | 
AvayoryuddhanikaShaH prathamaH samarAtithiH ||2-35-6
Arya tiShThAva sahitAvanuprApte mahIpatau |
yuddhAraMbhaH prayoktavyo balaM tAvadvimR^ishyatAm ||2-35-7
evamuktvA tataH kR^iShNaH svasthaH saMgrAmalAlasaH |
jarAsaMdhabalaM prepsushchakAra baladarshanam ||2-35-8
vIkShamANashcha tAnsarvAnnR^ipAnyaduvaro.avyayaH |
AtmanaivAtmano vAkyamuvAcha hR^idi mantravit ||2-35-9
ime te pR^ithivIpAlAH pArthive vartmani sthitAH |
ye vinAshaM gamiShyanti shAstradR^iShTena karmaNA ||2-35-10
prokShitAnkhalvimAnmanye mR^ityunA nR^ipapu~NgavAn |
svargagAmIni chApyeShAM vapUMShi prachakAshire ||2-35-11
sthAne bhAraparishrAntA vasudheyaM divaM gatA |
eShAM nR^ipANAM mukhyAnAM balaughairabhipIDitA ||2-35-12
mahI nirantarA cheyaM balarAShTrAbhisaMvR^itA |
svalpena khalu kAlena vivivktaM pR^ithivItalam ||2-35-13
bhaviShyati narendraughaiH shatasho vinipAtitaiH |

vaishampAyana uvAcha 
jarAsaMdhastataH kruddhaH prabhuH sarvamahIkShitAm ||2-35-14
narAdhipasahasraughairanuyAto mahAdyutiH |
vyAyatodagraturagaiH suyAnaiH susamAhitaiH ||2-35-15
rathaiH sAMgrAmikairyuktairasa~NgagatibhiH kvachit |
hemakakShairmahAghaNTairvAraNAirvAridopamaiH ||2-35-16
mahAmAtrottamArUDhaiH kalpitai raNakovidaiH |
svArUDhaiH sAdibhiryuktaiH preMkhamANaiH pravalgitaiH ||2-35-17
vAjibhirmeghasa~NkAshaiH plavadbhiriva pattibhiH |
khaDgacharmadharodagraiH pattibhirbalinAM varaiH ||2-35-18
sahasrasa~NkhyAsaMyuktairutpatadbhirivoragaiH |
evaM chaturvidhaiH sainyaiH kaMpamAnairivAmbudaiH ||2-35-19
nR^ipaH prayAto balavA~njarAsaMdho dhR^itavrataH |
sa rathairmeghanirghoShairgajaishcha madasaMyutaiH ||2-35-20
heShamANaishcha turagaiH kShveDamAnaishcha pattibhiH |
nAdayAno dishaH sarvAstasyAH puryA vanAni cha ||2-35-21
sa rAjA sAgarAkAraH sasainyaH pratyadR^ishyata |
tadbalaM pR^ithivIshAnAM hR^iShTayodhajanAkulam ||2-35-22 
kShveDitAsphoTitaravaM meghasainyamivAbabhau |
rathaiH pavanasaMpAtairgajaishcha jaladopamaiH |
turagaishcha javopetaiH pattibhiH khagamopamaiH ||2-35-23
vimishraM sarvato bhAti mattadvipasamAkulam |
gharmAnte sAgaragataM yathAbhrapaTalaM tathA ||2-35-24
sabalAste mahIpAlA jarAsaMdhapurogamAH |
parivArya purIM sarve niveshAyopachakrire ||2-35-25
babhau tasya niviShTasya phalashrIH shibirasya vai |
shuklaparyantapUrNAsya yathA rUpaM mahodadheH ||2-35-26
vItarAtre tataH kAle samuttasthurmahIkShitaH |
ArohaNArthaM puryAste  samIyuryuddhalAlasAH ||2-35-27
samavAyIkR^itAH sarve yamunAmanu te nR^ipAH |
niviShTA mantrayAmAsuryuddhakAlakutUhalAH ||2-35-28
teshAm sutumulaH shabdaH shushruve pR^ithivIkShitAm |
yugAnte bhidyamAnAnAM sAgarANAmiva svanaH  ||2-35-29
teShAM saka~nchukoShNIShAH sthavirA vetrapANayaH |
cherurmA shabda ityevaM vadanto rAjashAsanAt ||2-35-30
tasya rUpaM balasyAsInniHshabdastimitasya vai |
lInamInagrahasyeva niHshabdasya yathodadheH ||2-35-31
niHshabdastimite tasminyogAdiva mahArNave |
jarAsaMdho bR^ihadvAkyaM bR^ihaspatirivAdade ||2-35-32
shIghraM samabhivartantAM balAni pR^ithivIkShitAm |
sarvato nagarI cheyaM janaughaiH parivAryatAm ||2-35-33
ashmayantrANi yujyantAM kShepaNIyAshcha mudgarAH |
kAryA bhUmiH samA sarvA jalaughaishcha pariplutA |
UrdhvaM chApA nivAhyantAM prAsA vai tomarAstathA ||2-35-34
dAryatAM chaiva Ta~NKAdyaiH khanitraishcha purI drutam |
nR^ipAshcha yuddhamArgaj~nA vinyasyantAmadUrataH ||2-35-35
adyaprabhR^iti sainyairme purIrodhaH pravartyatAm |
yAvadetau raNe gopau vasudevasutAvubhau || 2-35-36
sa~NkarShaNaM cha kR^iShNaM cha ghAtayAmi shitaiH sharaiH |
AkAshamapi bANaughairniHsaMpAtaM yathA bhavet ||2-35-37
mayAnushiShTAstiShThantu purIbhUmiShu bhUmipAH |
teShu teShvavakAsheShu shIghramAruhyatAM purI ||2-35-38
madraH kali~NgAdhipatishchekitAnaH sabAhlikaH |
kAshmIrarAjo gonardaH karUShAdhipatistathA ||2-35-39
drumaH kiMpuruShashchaiva pArvatIyo hyanAmayaH |
nagaryAH pashchimaM dvAraM shIghramArodhayantviti ||2-35-40
pauravo vaiNudArishcha vaidarbhaH somakastathA 
rukmI cha bhojAdhipatiH sUryAkShashcha samAlavaH ||2-35-41
vindAnuvindAvAvantyau dantavaktrashcha vIryavAn |
chAgaliH puramitrashcha virATashcha mahIpatiH ||2-35-42        
kauravyo mAlavashchaiva shatadhanvA vidUrataH |
bhUrishravAstrigartashcha bANaH pa~nchanadastathA ||2-35-43
uttaraM nagaradvAramete durgasahA nR^ipAH |
Aruhya chAbhimardantAM vajrapratimagauravAH || 2-35-44
ulUkaH kaitavashchaiva vIrashchAMshumataH sutaH |
ekalavyo bR^ihatkShatraH kShatradharmA jayadrathaH ||2-35-45
uttamaujAshcha shalyashcha  kauravAH kaikayAstathA |
vaidisho vAmadevashcha sA~NkR^itishcha sinIpatiH ||2-35-46
pUrvaM nagaranirvyUhameteShvAyattamastu naH |
dArayanto vidhAvantu vAtA iva balAhakAn ||2-35-47
ahaM cha daradashchaiva chedirAjashcha vIryavAn |
dakShiNaM nagaradvAraM pAlayAmaH sudaMshitAH ||2-35-48
evameShA purI kShipraM samantAdveShTitA balaiH |
vajrAvapAtaviShamaM prApnotu tumulaM bhayam ||2-35-49
gadino ye gadAbhiste parighaiH parighAyudhAH |
apare vividhaiH shastrairdArayantu purImimAm ||2-35-50
adyaiva nagarI hyeShA viShamochchayasa~NkaTA |
kAryA bhUmisamA sarvA bhavadbhirvasudhAdhipaiH ||2-35-51
chatura~NgabalairvyUhya jarAsaMdho vyavasthitaH |
athAbhyayAdyadUnkruddhaiH saha sarvairnarAdhipaiH ||2-35-52
pratijagmurdashArhAstaM vyUDhAnIkAH prahAriNaH |
tadyuddhamabhavadghoraM teShAM devAsuropamam |
alpAnAM bahubhiH sArdhaM vyatiShaktarathadvipam ||2-34-53
nagarAnnissR^itau dR^iShTvA vasudevasutAvubhau |
kShubhitaM nR^ivarAnIkaM trastasaMmUDhavAhanam ||2-35-54
rathasthau daMshitau chaiva cheratustatra yAdavau |
makarAviva saMrabdhau samudrakShobhaNAvubhau ||2-35-55
tayoH prayudhyatoH sa~Nkhye matirAsInmahAtmanoH |
AyudhAnAM purANAnAmAdAnakR^italakShaNA ||2-35-56
tataH khAnnipatanti sma divyAnyAhavasaMplave |
lelihAnAni dIptAni mahAnti sudR^iDhAni cha ||2-35-57
kravyAdairanuyAtAni mUrtimanti bR^ihanti cha |
tR^iShitAnyAhave bhoktuM nR^ipamAMsAni vai bhR^isham ||2-35-58
divyasragdhAmadhArINi trAsayanti cha khecharAn |
prabhayA bhAsamAnAni patamAnAni chAmbarAt ||2-35-59
halam saMvartakaM nAma saunandaM musalaM tathA |
dhanuShAM pravaraM shAr~NgaM gadA kaumodakI tathA ||2-35-60
chatvAryetAni tejAMsi viShNupraharaNAni cha |
tAbhyAM samavatIrNAni yAdavAbhyAM mahAmR^idhe ||2-35-61
jagrAha prathamaM rAmo lalAmapratimaM halam |
sarpantamiva sarpendraM divyamAlAkulaM mR^idhe ||2-35-62
saunandaM cha tataH shrImAnnirAnandakaraM dviShAm |
savyena sAtvatAM shreShTho jagrAha musalottamam ||2-35-63
darshanIyaM cha lokeShu dhanurjaladaniHsvanam |
nAmnA shAr~Ngamiti khyAtaM kR^iShNo jagrAha vIryavAn ||2-35-64 
devairnigaditArthasya gadA tasyApare kare |
nikShiptA kumudAkShasya nAmnA kaumodakIti sA ||2-35-65
tau sapraharaNau vIrau sAkShAdviShNutanUpamau |
samare rAmagovindau ripUMstAnpratyayuddhyatAm ||2-35-66
sAyudhapragrahau vIrau tAvanyonyAshrayAvubhau |
pUrvajAnujasaMj~nau tau rAmagovindalakShaNau ||2-35-67
dviShatsu pratikurvANau parAkrAntau yatheshvarau |
vicheraturyathA devau vasudevasutAvubhau ||2-35-68
halamudyamya rAmastu sarpendramiva kopitaH |
chachAra samare vIro vidviShAmantako yathA ||2-35-69
vikarShanrathavR^iMdAni kShatriyANAM mahAtmanAm |
chakAra roShaM saphalaM nAgeShu cha hayeShu cha ||2-35-70
kunjarA.NllAMgalakShiptAnmusalAkShepatADitAn |
rAmo virAjansamare nirmamantha yathAchalAn ||2-35-71
te vadhyamAnA rAmeNa rane kShatriyapuMgavAH |
jarAsanMdhAntikaM bhItAH samarAtpratijagmire ||2-35-72
tAnuvAcha jarAsaMdhaH kShatradharme vyavasthitaH |
dhigetAM kShatravR^ittiM vaH samare kAtarAtmanAm ||2-35-73
parAvR^ittasya samare virathasya palAyataH |
bhrUNahatyAmivAsahyAM pravadanti manIShiNaH ||2-35-74
bhItAH kasmAnnivartadhvaM dhigetAM kShatravR^ittitAm |
kShipraM sarve nivartadhvaM mama vAkyena choditAH ||2-35-75 
atha vA tiShThata rathaiH prekShakAH samavasthitAH |
yAvadetau raNe gopau preShayAmi yamakShayam ||2-35-76 
tataste kShatriyAH sarve jarAsaMdhena noditAH |
sR^ijantaH sharajAlAni hR^iShTA yoddhuM vyavasthitAH ||2-35-77
te hayaiH kA~nchanApIDai rathaishchAMbudanAdibhiH |
nAdaishchAmbudasaM~NkAshairmahAmAtraprachoditaiH ||2-35-78
satanutrAH sanistriMshAH sapatAkAyudhadhvajAH |
svAropitadhanuShmantaH satUNIrAH satomarAH ||2-35-79
sachChatrAH sAdinashchaiva chAruchAmaravIjitAH |
rane te.adhigatA rejuH syandanasthA mahIkShitaH ||2-35-80  
te yuddharAgA rathino vyAgAhanta yudhAM varAH |
gadAbhishchaiva gurvIbhiH kShepaNIyaishcha mudgaraiH ||2-35-81
etasminnantare tatra devAnAM nandivardhanaH |
suparNadhvajamAsthAya kR^iShNastu rathamuttamam ||2-35-82
samabhyayAjjarAsaMdhaM sharairvivyAdha chAShTabhiH |
sArathiM chAsya vivyAdha pa~nchabhirnishitaiH sharaiH ||2-35-83
jaghAna turagAMshchAjau yatamAnasya vIryavAn |
taM kR^ichChragatamAj~nAya chitraseno mahArathaH ||2-35-84
senAnIH kaishikashchaiva kR^iShNaM vividhatuH sharaiH |
tribhirvivyAdha saMsaktaM baladevaM cha kaishikaH ||2-35-85
baladevo dhanushchAsya bhallenAjau dvidhAkarot |
javenAbhyardayachchApi tAnarI~nCharavR^iShTibhiH ||2-35-86
bahubhirbahudhA vIrAnsamantAtsvarNabhUShaNaiH |
taM chitrasenaH saMrabdho vivyAdha navabhiH sharaiH ||2-35-87
kaishikaH pa~nchabhishchApi jarAsaMdhashcha saptabhiH |
tribhistribhishcha narAchaistAnbibheda janArdanaH ||2-35-88
pa~nchabhiH pa~nchabhishchaiva baladevaH shitaih sharaiH |
rathaM chaivAsya chichCheda chitrasenasya vIryavAn |
baladevo dhanushchAsya bhallenAjau dvidhAkarot ||2-35-89
sa chChinnadhanvA viratho gadAmAdAya vIryavAn |
abhyadhAvatsusaMrabdho jighAMsurmusalAyudham ||2-35-90
sisR^ikShatastu nArAchAMshchitrasenavadhaiShiNaH |
dhanushchichCheda rAmasya jarAsaMdho mahAbalaH ||2-35-91
gadayA cha jaghAnAshvAnkrodhAtsa magadheshvaraH |
rAmaM chAbhyadravadvIro jarAsaMdho mahAbalaH ||2-35-92
AdAya musalaM rAmo jarAsaMdhamupAdravat |
tayostadyuddhamabhavatparasparavadhaiShiNoH ||2-35-93
chitrasenastu saMsaktaM dR^iShTvA rAmeNa mAgadham |
rathamanyaM samAruhya jarAsaMdhamavArayat ||2-35-94
tato balena mahatA gajAnIkena chApyatha |
ubhayorantare tAbhyAM sa~NkulaM samapadyata ||2-35-95
tataH sainyena mahatA jarAsaMdho.abhisaMvR^itaH |
rAmakR^iShNAgragAnbhojAnAsasAda mahAbalaH ||2-35-96
tatra prakShubhitasyeva sAgarasya mahAsvanaH |
prAdurbabhUva tumulaH senayorubhayorapi ||22-35-97
veNubherImR^ida~NgAnAM sha~NkhAnAM cha sahasrashaH |
ubhayoH senayo rAjanprAdurAsInmahAsvanaH ||2-35-98
kShveDItAsphoTitotkruShTaistumulaH sarvato.abhavat |
utpapAta rajashchApi khuranemisamuddhatam ||2-35-99
samudyatamahAshastrAH pragR^ihItasharAsanAH |
anyonyamabhigarjantaH shUrAstatrAvatasthire ||2-35-100
rathinaH sAdinashchaiva pattayashcha sahsrashaH |
gajAshchAtibalAstatra samutpetuH samantataH ||2-35-101
sa sannipAtastumulastyaktvA prANAnavartata |
vR^iShNibhiH saha yodhAnAM jarAsaMdhasya dAruNaH ||2-35-102
tataH shiniranAdhR^iShTirbabhrurvipR^ithurAhukaH |
baladevaM puraskR^itya sainyasyArddhena daMshitAH ||2-35-103
dakShiNaM pakShamAseduH shatrusainyasya bhArata |
pAlitaM chedirAjena jarAsaMdhena vA vibho ||2-35-104
udIchyaishcha mahAvIryaiH shalyashAlvAdibhirnR^ipaiH |
sR^ijantaH sharavarShANi samabhityaktajIvitAH ||2-35-105
avagAhaH pR^ithuH ka~NkaH shatadyumno vidUrathaH |
hR^iShIkeshaM puraskR^itya sainyasyArddhena damshitAH ||2-35-106
bhIShmakeNAbhiguptashcha rukmiNA cha mahAtmanA |
devakenApi rAjendra tathA madreshvareNa cha ||2-35-107
prAchyaishcha dAkShiNAtyaishcha guptavIryabalAnvitaiH |
teShAM cha yuddhamabhavatsamabhityaktajIvitam |
shaktyR^iShTiprAsabAnaughAnsR^ijatAmashanisvanAn ||2-35-108
sAtyakishchitrakaH shyAmo yuyudhAnashcha vIryavAn |
rAjAdhidevo mR^iduraH shvaphalkashcha mahArathaH ||2-35-109
satrAjichcha prasenashcha balena mahatA vR^itAH |
vyUhasya pakShaM te sarve pratIyurdviShatAM mR^idhe ||2-35-110
vyUhasyArddhaM samAsedurmR^idureNAbhirakShitam |
rAjabhishchApi bahubhirvaiNudArimukhaiH saha ||2-35-111

 iti shrImahAbhArate khileShu harivaMshe viShNuparvaNi
mathuroparodhe yuddhavarNane pa~nchatriMsho.adhyAyaH