##Harivamsha Maha Puranam - Part 2 - Vishnu Parva
Chapter 51 - Conversation between Krishna and Bhishmaka
Itranslated by K S Ramachandran, ,
September 5, 2008
Note : This chapter is named in the end as 'The coronation of
       Krishna". But the coronation was narrated in 
       the last chapter, not here! ##
Further proof-read by Gilles Schaufelberger schaufel @ wanadoo.fr
If you find any errors compared to Chitrashala Press edn,
send corrections to A. Harindranath harindranath_a @ yahoo.com
---------------------------------------------------------------


      athaikapa~nchAshattamo.adhyAyaH 
        kR^iShNabhIShmakasaMvAdaH

bhIShmaka uvAcha 
putro me bAlabhAvena bhaginIM dAtumichChati |
svayaMvare narendrANAM na chAhaM dAtumutsahe ||2-51-1  
atIva bAlabhAvatvAddAtumichChenmatirmama |
ekA hyekaM samAlokya varayiShyati me matiH ||2-51-2
ataH prasAdayiShye tvAM putradurnayahetunA |
prasAdaM kuru devesha kShantumarhasi me prabho ||2-51-3

shrIkR^iShNa uvAcha 
bAlabhAvena putreNa chAlitaM nR^ipamaNDalam |
yadA bhavati vai prAuDhaH kIdR^isho.avinayo bhavet ||2-51-4
sUryendusadR^ishAllokAMstapasopArjitashriyaH |
loke.asminnaradevAnAM mahAkulasamudbhavAn ||2-51-5
ekasyApi nR^ipasyAgre mohAdyo vitathaM vadet |
na sa tiShThati loke.asminnirdaheddaNDavahninA |2-51-6
eSha dharmo narendrANAmiti te viditaM prabho |
lokadharmaM puraskR^itya purA gItaM svayaMbhuvA ||2-51-7
kathaM tava sutasteShAmagrato manujeshvaraH |
vaktumarhati rAjendra vitathaM rAjasaMsadi ||2-51-8 
tAdR^ishaM ra~NgamatulaM kArayaMstanayastava |
kathaM tvayA hyavij~nAta iti me saMshayo mahAn ||2-51-9
AgatAnAM narendrANAmanalArkenduvarchasAm |
yathArheNa tu saMpUjya AtithyaM kR^itavAnasi ||2-51-10
rathAshvanaranAgAnAM vimardamatulaM tathA |
kathaM na j~nAtavAnrAjaMstava putrasya cheShTitam ||2-51-11
viShAdo na bhavedatra chatura~NgabalAgame |
kathaM na j~nAyate rAjanniti me buddhisaMshayaH ||2-51-12
mamAgamanameveha prAyeNa na hitaM tava |
ato na kR^itamAtithyamapAtrAya nareshvara ||2-51-13
pAtrebhyo dIyatAM kanyA mAmapAsya nareshvara |
mamAgamanadoSheNa kathaM kanyAM na dAsyase ||2-51-14
kanyAvighnaM cha kurvANo narake paripachyate |
iti dharmavidairgItaM manvAdibhirnarottamaiH ||2-51-15
ato.arthaM na praviShTo.ahaM ra~Ngamadhye vishAMpate |
viditvA na kR^itAtithyaM naradeva tavAlayam ||2-51-16
hriyAbhibhUto rAjendra pArthivo.ahaM narAdhipa |
vidarbhanagare rAjanbalavishrAmahetunA ||2-51-17
AvAbhyAM kR^itamAtithyaM kaishikastu priyAtithiH |
uShitau cha yathA svarge purA garuDakeshavau ||2-51-18

vaishampAyana uvAcha 
evameva bruvANaM tu kR^iShNaM vAgvajrachoditam |
shlakShNavAchAmbunA.a.asichya shamitogniriva jvalan ||2-51-19

bhIShmaka uvAcha 
prasIda devalokesha pAhi mAM lokashAsana |
aj~nAnatamasAviShTaM j~nAnachakShuHprado bhava ||2-51-20
mAnuShye mAM sachakShuShTvAdasamyagviditA vayam |
na prasiddhyanti karmANi kriyatAmavichAraNAt ||2-51-21 
bhavantaM sharaNaM prApya devAnAmapi daivatam |
samyagbhavatu me dR^iShTiH saMpashyantu cha me kriyAH ||2-51-22
aniShpannAmapi kriyAM nayopetAM vichakShaNAH |
phaladAM hi prakurvanti mahAsenApatiryathA ||2-51-23
bhavantaM sharaNaM prApya nAti bAdhati me bhayam |
yanmayA chintitaM kAryaM tadbhavA~nChrotumarhati ||2-51-24
na dAtumichChe kanyAM vai pArthivebhyaH svayaMvare |
prasAdaM kuru devesha na kopaM kartumarhasi ||2-51-25

shrIkR^iShNa uvAcha 
vachanena kimuktena tvayA rAjanmahAmate |
svakanyAM dAsyase neti ko.atra netA tavAnagha ||2-51-26
mA dehIti na chAkhyeyaM dadasveti na me vachaH |
rukmiNyA divyamUrtitvaM saMbandhe kAraNaM mama ||2-51-27 
merukUTe purA devaiH kR^itamaMshAvatAraNam |
tadA nisR^iShTA sA pUrvaM gachCha tvaM patinA saha ||2-51-28
mAnuShye kuNDinagare bhIShmakasyA~Nganodare |
jAyasva vipulashroNi pratyavekShya cha vAsavam || 2-51-29
tenAhaM vaH pravakShyAmi rAjannakR^itakaM vachaH |
shrutvA svayaM vinishchitya yaduktaM tatkariShyati ||2-51-30
rukmiNI nAma te kanyA na sA prAkR^itamAnuShI |
shrIreShA brahmavAkyena jAtA kenApi hetunA ||2-51-31
na cha sA mAnujendrANAM svayaMvaravidhikShamA |
ekA tvekAya dAtavyA iti dharmo vyavasthitaH ||2-51-32
na cha tAM shakyase rAja.NllakShmIM dAtuM svayaMvare |
sadR^ishaM varamAlokya dAtumarhasi dharmataH ||2-51-33
ato.arthaM vainateyo.ayaM vighnakAraNahetunA |
AgataH kuNDinagare devarAjena choditaH ||2-51-34
ahaM chaivAgato rAj~nAM draShTukAmo mahotsavam |
tAM cha kanyAM varArohAM padmena rahitAM shriyam ||2-51-35
kShantavyamiti yatproktaM tvayA rAjanmamAgrataH |
yuktipUrvamahaM manye kaluShAya na pArthiva ||2-51-36
pUrvameva mayA.a.akhyAtaM yenAsmi viShaye tava |
AgataH saumyarUpeNa tenaiva kShAntavAn vibho ||2-51-37
kShAnteShu guNabAhulyaM doShApaharaNaM kShamA |
kathamasmadvidhe rAjankaluSho vasate hR^idi ||2-51-38
kulaje sattvasaMpanne dharmaj~ne satyavAdini |
bhavAdR^ishe kathaM rAjankaluSho bhuvi vartate ||2-51-39
kShanto.ayamiti mantavyaM mama senAsahAgatam |
na chAhaM senayA sArdhaM yAsyAmi ripuvAhinIm  ||2-51-40
akShAntashchArisenAyAM yAsyAmi dvijavAhane |
sthitaH somArkasa~NkAshAnyAyudhAni karairvR^itaH ||2-51-41
mAnyo.asmAkaM tvayA rAjanvayasA cha  pitA samaH |
pAlayasva purIM samyakkShatreShu pitR^ivadvasa ||2-51-42
kaluSho nAma rAjendra vasetkApuruSheShu vai |
shUreShu shuddhabhAveShu kaluSho vasate katham ||2-51-43
jAnIdhvameShA me vR^ittiH putreShu pitR^ivadvayam |
imAvapi cha rAjAnau vidarbhanagarAdhipau ||2-51-44
AtithyakaraNe.asmAkaM svarAjyaM dadatAvubhau |
tena dAnaphalenAsya dashapUrvA divaM gatAH ||2-51-45
bhaviShyAshchaiva rAjAnaH putrapautrA dashAvarAH |
te.api tatraiva yAsyanti devalokaM narAdhipAH ||2-51-46
anayoH suchiraM kAlaM bhuktvA rAjyamakaNTakam |
yadAbhilASho mokShasya yAsyete nirvR^itiM sukham ||2-51-47
narendrAshcha mahAbhAgA ye.abhiShechitumAgatAH |
kAlena te.api yAsyanti devalokaM triviShTapam ||2-51-48
svasti vo.astu gamiShyAmi vainateyasahAyavAn |
nagarIM mathurAM ramyAM bhojarAjena pAlitAm ||2-51-49

vaishampAyana uvAcha 
evamuktvA tu rAjAnaM bhIShmakaM yadunandanaH |
rAj~nashchaivamupAmantrya vaidarbhAbhyAM viSheShataH |
sabhAnniShkramya devesho  jagAma rathamantikam ||2-51-50
tataH prahR^iShTo rAjarShirbhIShmakaH kila keshavam |
te sarve cha mahIpAlA viShaNNavadanAbhavan ||2-51-51
AdyaM svAyaMbhuvaM rUpaM surAsuranamaskR^itam |
sahsrapAtsahasrAkShaM sahasrabhujavigraham ||2-51-52
sahasrashirasaM devaM sahsramukuTojjvalam |
divyamAlyAmbaradharaM divyagandhAnulepanam ||2-51-53
divyAbharaNasaMyuktaM divyAnekodyatAyudham |
kR^iShNaM raktAravindAkShaM chandrasUryAgnilochanam ||2-51-54
dR^iShTvA sa rAjA rAjendraM praNipatya kR^itA~njaliH |
vA~NmanaHkAyasaMyuktaM stotumArabdhavAMstadA ||2-51-55

bhIShmaka uvAcha 
devadeva namastubhyamanAdinidhanAya vai |
shAshvatAyAdidevAya nArAyaNa parAyaNa ||2-51-56
svayMbhuve cha vishvAya sthANave vedhasAya cha |
padmanAbhAya jaTine daNDine pi~NgalAya cha ||2-51-57
haMsaprabhAya hamsAya chakrarUpAya vai namaH |
vaikuNThAya namastasmai ajAya paramAtmane ||2-51-58
sadasadbhAvayuktAya purANapuruShAya cha |
puruShottamAya yuktAya nirguNAya namo.astu te ||2-51-59
varado bhava me nityaM tvadbhaktAya surottama |
lokanAtho.asi nAtha tvaM viShNustvaM viditAtmanAm ||2-51-60

vaishampAyana uvAcha 
evaM stutvA mahAdevaM nR^ipANAmagrato nR^ipaH |
mahArhamaNimuktAbhirvajravaidUryahAsinam ||2-51-61
shAtakumbhasya nichayaM kR^iShNAya pradadau nR^ipaH |
punashchakre namaskAraM vainateye mahAbale ||2-51-62

bhIShmaka uvAcha 
namastasmai khagendrAya namo mArutaraMhase |
kAmarUpAya divyAya kAshyapAya cha vai namaH ||2-51-63

vaishampAyana uvAcha 
iti sa~NkShepataH stutvA satkR^itya varabhUShaNaiH |
tato visarjayAmAsa kR^iShNaM kamalalochanam ||2-51-64  
anujagmurnR^ipAshchaiva prasthitaM vAsavAnujam |
pratigR^ihya cha satkAraM nR^ipAnAmantrya vIryavAn ||2-51-65
jagAma mathurAM kR^iShNo dyotayAno disho dasha |
vainateyaM puraskR^itya saumyarUpaM khagottamam ||2-51-66
mahatA rathavR^indena parivArya samantataH |
bherIpaTahanAdena sha~NkhadundubhiniHsvanaiH ||2-51-67
bR^iMhitena cha nAgAnAM hayAnAM heShitena cha |
simhanAdena shUrANAM rathanemisvanena cha ||2-51-68
tumulaH sumahAnAsInmahAmegharavopamaH |
gate kR^iShNe mahAvIrye AdAya varamAsanam ||2-51-69
sabhAmAdAya devAshcha prayayustridashAlayam |
mahatA chatura~NgeNa  balena parivAritAH ||2-51-70
kroshamAtramupavrajya anuj~nAte janArdane |
prayayuste nR^ipAH sarve punareva svayaMvaram ||2-51-71

   iti shrImahAbhArate khileShu harivaMshe viShNuparvaNI
     kR^iShNAbhiSheko nAmaikapa~nchAshattamo.adhyAyaH