##Harivamsha Maha puranam - Part 2 - Vishnu Parva Chapter 59 - Carrying-off of Rukmini Itranslated by K S Ramachandran, ramachandran_ksr@yahoo.ca, September 27, 2008## Further proof-read by Gilles Schaufelberger schaufel @ wanadoo.fr If you find any errors compared to Chitrashala Press edn, send corrections to A. Harindranath harindranath_a @ yahoo.com --------------------------------------------------------------- athaikonaShaShTitamo.adhyAyaH rukmiNIharaNam vaishampAyana uvAcha etasminneva kAle tu jarAsandhaH pratApavAn | nR^ipAnudyojayAmAsa chedirAjapriyepsayA ||2-59-1 sutAyA bhIShmakasyAtha rukmiNyA rukmabhUShaNaH | shishupAlasya nR^ipatervivAho bhavitA kila ||2-59-2 dantavaktrasya tanayaM suvaktramamitaujasam | sahasrAkShasamam yuddhe mAyAshatavishAradam ||2-59-3 pauNDrasya vAsudevasya tathA putraM mahAbalam | sudevaM vIryasaMpannaM pR^ithagakShauhiNIpatim ||2-59-4 ekalavyasya putraM cha vIryavantaM mahAbalam | putraM cha pANDyarAjasya kali~NgAdhipatiM tathA ||2-59-5 kR^itApriyaM cha kR^iShNena vaiNudAriM narAdhipam | aMshumantaM tathA krAthaM shrutadharmANameva cha ||2-59-6 nirvR^ittashatruM kAli~NgaM gAndhArAdhipatiM tathA | prasahya cha mahAvIryaM kaushAmbyadhipameva cha ||2-59-7 bhagadatto mahAsenaH shalaH shAlvo mahAbalaH | bhUrishravA mahAsenaH kuntivIryashcha vIryavAn | svayamvarArthaM saMprAptA bhojarAjaniveshane ||2-59-8 janamejaya uvAcha kasmindeshe nR^ipo jaj~ne rukmI vedavidAM varaH | kasyAnvavAye dyutimAnsaMbhUto dvijasattma ||2-59-9 vaishampAyana uvAcha rAjarSheryAdavasyAsIdvidarbho nAma vai sutaH | vindhyasya dakShiNe pArshve vidarbhAyAM nyaveshayat ||2-59-10 krathakaishikamukhyAstu putrAstasya mahAbalAH | babhUvurvIryasaMpannAH pR^ithagvaMshakarA nR^ipAH ||2-59-11 tasyAnvavAye bhImasya jaj~nire vR^iShNayo nR^ipAH | krathasya tvaMshumAnvaMshe bhIShmakaH kaishikasya tu ||2-59-12 hiraNyarometyAhuryaM dAkShiNAtyeshvaraM nR^ipAH | agastyaguptAmAshAM yaH kuNDinastho.anvashAnnR^ipaH ||2-59-13 rukmI tasyAbhavatputro rukmiNI cha vishAMpate | rukmI chAstrANi divyAni drumAtprApa mahAbalaH ||2-59-14 jAmadagnyAttathA rAmAdbrAhmamastramavAptavAn | prAsparddhata sa kR^iShNena nityamadbhutakarmaNA ||2-59-15 rukmiNI tvabhavadrAjanrUpeNAsadR^ishI bhuvi | chakame vAsudevastAM shravAdeva mahAdyutiH ||2-59-16 sa tathA chAbhilaShitaH shravAdeva janArdanaH | tejovIryabalopetaH sa me bhartA bhavediti ||2-59-17 tAM dadau na cha kR^iShNAya dveShAdrukmI mahAbalaH | kaMsasya vadhasantApAtkR^IShNAyAmitatejase | yAchamAnAya kaMsasya dveShyo.ayamiti chintayan ||2-59-18 chaidyasyArthe sunIthasya jarAsaMdhastu bhUmipaH | varayAmAsa tAM rAjA bhIShmakaM bhImavikramam ||2-59-19 chedirAjasya tu vasorAsItputro bR^ihadrathaH | magadheShu purA yena nirmito.asau girivrajaH ||2-59-20 tasyAnvavAye jaj~ne.asau jarAsaMdho mahAbalaH | vasoreva tadA vaMshe damaghoSho.api chedirAT ||2-59-21 damaghoShasya putrAstu pa~ncha bhImaparAkramAH | bhaginyAM vasudevasya shrutashravasi jaj~nire ||2-59-22 shishupAlo dashagrIvo raibhyo.athopadisho balI | sarvAstrakushalA vIrA vIryavanto mahAbalAH ||2-59-23 j~nAteH samAnavaMshasya sunIthaH pradadau sutam | jarAsaMdhastu sutavaddadarshainaM jugopa cha ||2-59-24 jarAsaMdhaM puraskR^itya vR^iShNishatruM mahAbalam | kR^itAnyAgAMsi chaidyena vR^iShNInAM chApriyaiShiNA ||2-59-25 jAmAtA tvabhavattasya kaMsastasminhate yudhi | kR^iShNArthaM vairamabhavajjarAsaMdhasya vR^iShNibhiH ||2-59-26 bhIShmakaM varayAmAsa sunIthArthe cha rukmiNIm | tAM dadau bhIShmakashchApi shishupAlAya vIryavAn ||2-59-27 tatashchaidyamupAdAya jarAsaMdho narAdhipaH | yayau vidarbhAnsahito dantavaktreNa yAyinA ||2-59-28 anuj~nAtashcha pauNDreNa vAsudevena dhImatA | a~Ngava~Ngakali~NgAnAmIshvaraH sa mahAbalaH ||2-59-29 mAnayiShyaMshcha tAnrukmI pratyudgamya narAdhipAn | varayA pUjayopetAMstAnninAya purIM prati ||2-59-30 pitR^iShvasuH priyArthaM cha rAmakriShNAvubhAvapi | prayayurvR^iShNayashchAnye rathaistatra balAnvitAH ||2-59-31 krathakaishikabhartA tAnpratigR^ihya yathAvidhi | pUjayAmAsa pUjArhAnbahishchaiva nyaveshayat ||2-59-32 shvo bhAvini vivAhe cha rukmiNI niryayau bahiH | chaturyujA rathenaindre devatAyatane shubhe ||2-59-33 indrANImarchayiShyantI kR^itakautukama~NgalA | dIpyamAnena vapuShA balena mahatA vR^itA ||2-59-34 tAM dadarsha tadA kR^iShNo lakShmIM sAkShAdiva sthitAm | rUpeNAgryeNa sampannAM devatAyatanAntike ||2-59-35 vahnireva shikhAM dIptAM mAyAM bhUmigatAmiva | pR^ithivImiva gaMbhIrAmutthitAM pR^ithivItalAt ||2-59-36 marIchimiva somasya saumyAM strIvigrahAm bhuvi | shrImivAgryAM vinA padmaM bhaviShyAM shrIsahAyinIm | kR^iShNena manasA dR^iShTAM durnirIkShyAM surairapi ||2-59-37 shyAmAvadAtA sA hyAsItpR^ithuchArvAyatekShaNA | tAmrauShThanayanApA~NgI pInorujaghanastanI ||2-59-38 bR^ihatI chArusarvA~NgI tanvI shashisitAnanA | tAmratu~NganakhI subhrUrnIlaku~nchitamUrdhajA ||2-59-39 atyartham rUpataH kAntA pInashroNipayodharA | tIkShNashuklaiH samairdantaiH prabhAsadbhirala~NkR^itA ||2-59-40 ananyA pramadA loke rUpeNa yashasA shriyA | rukmiNI rUpiNI devI pANDurakshaumavAsinI ||2-59-41 tAm dR^iShTvA vavR^idhe kAmaH kR^iShNasya priyadarshanAm | haviShevAnalasyArchirmanastasyAM samAdadhat ||2-59-42 rAmeNa saha nishchitya keshavastu mahAbalaH | tatpramAthe.akarodbuddhiM vR^iShNibhiH praNIdhAya cha ||2-59-43 kR^ite tu devatAkArye niShkrAmantIM surAlayAt | unmathya sahasA kR^iShNaH svaM ninAya rathottamam ||2-59-44 vR^ikShamutpATya rAmo.api jaghAnApatataH parAn | samanahyanta dAshArhAstadAj~naptAshcha sarvashaH ||2-59-45 te rathairvividhAkAraiH samuchChritamahAdhvajaiH | vAjibhirvAraNaishchaiva parivavrurhalAyudham ||2-59-46 AdAya rukmiNIM kR^iShNo jagAmAshu purIM prati | rAme bhAraM tamAsajya yuyudhAne cha vIryavAn || akrUre vipR^ithau chaiva gade cha kR^itavarmaNi | chakradeve sudeve cha sAraNe cha mahAbale ||2-59-48 nivR^ittashatrau vikrAnte bha~NgAkAre vidUrathe | ugrasenAtmaje ka~Nke shatadyumne cha keshavaH ||2-59-49 rAjAdhideve mR^idure prasene chitrake tathA | atidAnte bR^ihaddurge shvaphalke satyake pR^ithau ||2-59-50 vR^iShNyandhakeShu chAnyeShu mukhyeShu madhusUdanaH | gurumAsajya taM bhAraM yayau dvAravatIM prati ||2-59-51 dantavaktro jarAsaMdhaH shishupAlashcha vIryavAn | sannaddhA niryayuH kruddhA jighAMsanto janArdanam ||2-59-52 a~ngava~Ngakali~Ngaishcha sArdhaM pauNDraishcha vIryavAn | niryayau chedirAjastu bhrAtR^ibhiH sa mahArathaiH ||2-59-53 tAnpratyagR^ihNansaMrabdhA vR^iShNivIrA mahArathAH | sa~NkarShaNaM puraskR^itya vAsavaM mAruto yathA ||2-59-54 ApatantaM hi vegena jarAsaMdhaM mahAbalam | ShaDbhirvivyAdha nArAchairyuyudhAno mahAmR^idhe ||2-59-55 akrUro dantavaktraM tu vivyAdha navabhiH sharaiH | taM pratyaviddhyatkArUSho bANairdashabhirAshugaiH ||2-59-56 vipR^ithuH shishupAlaM tu sharairvivyAdha saptabhiH | aShTabhiH pratyaviddhyattaM shishupAlaH pratApavAn ||2-59-57 gaveShaNastu chaidyaM tu shaDbhirvivyAdha mArgaNaiH atidAntastathAShTAbhirbR^ihaddurgaishcha pa~nchabhiH ||2-59-58 prativivyAdha tAMshchaidyaH pa~nchabhiH pa~nchabhiH sharaiH | jaghAnAshvAMshcha chaturashchaturbhirvipR^ithoH sharaiH ||2-59-59 bR^ihaddurgasya bhallena shirashchichCheda chArihA | gaveShaNasya sUtaM tu prAhiNodyamasAdanam ||2-59-60 hatAshvaM tu rathaM tyaktvA vipR^ithustu mahAbalaH | Aruroha rathaM shIghraM bR^ihaddurgasya vIryavAn ||2-59-61 vipR^ithoH sArathishchApi gaveShaNarathaM drutam | Aruhya javanAnashvAnniyantumupachakrame ||2-59-62 te kruddhAH sharavarSheNa sunIthaM samavAkiran | nR^ityantaM rathamArgeShu chApahastAH kalApinaH ||2-59-63 chakradevo dantavaktraM bibhedorasi patriNA | ShaDrathaM pa~nchabhishchaiva vivyAdha yudhi mArgaNaiH ||2-59-64 tAbhyAM sa viddho dhashabhirbANairmarmAtigaiH shitaiH | tato balI chakradevaM bibheda dashabhiH sharaiH |2-59-65 pa~nchabhishchApi vivyAdha so.api dUrAdvidUratham | vidUratho.api taM ShaDbhirvivyAdhAjau shitaiH sharaiH ||2-59-66 triMshatA pratyavidhyattaM balI bANairmahAbalam | kR^itavarmA bibhedAjau rAjaputraM tribhiH sharaiH ||2-59-67 nyahanatsArathiM chAsya dhvajaM chichCheda sochChritam | prativivyAdha taM krudddhaH pauNDraH ShaDbhiH shilImukhaiH ||2-59-68 dhanuH chichCheda chApyasya bhallena kR^itavarmaNaH | nivR^ittashatruH kAli~NgaM bibheda nishitaiH sharaiH | tomareNAMsadeshe taM nirbibheda kali~NgarAT ||2-59-69 gajenAsAdya ka~Nkastu gajama~Ngasya vIryavAn | tomareNa bibhedA~NgaM bibhedA~Ngashcha taM sharaiH ||2-59-70 chitrakashcha shvaphalkashcha satyakashcha mahArathaH | kali~Ngasya tathAnIkaM nArAchairbibhiduH shataiH ||2-59-71 taM nisR^iShTadrumeNAjau va~ngarAjasya ku~njaram | jaghAna rAmaH sa~Nkruddho va~NgarAjaM cha saMyuge ||2-59-72 taM hatvA rathamAruyhya dhanurAdAya vIryavAn | sa~nKarShaNo jaghAnograirnArAchaiH kaishikANbahUn ||2-59-73 ShaDbhirnihatya kArUShAnmaheShvAsAnsa vIryavAN | shataM jaghAna saMkruddho mAgadhAnAM mahAbale ||2-59-74 nihatya tAnmahAbAhurjarAsaMdhaM tato.abhyayAt | tamApatantaM vivyAdha nArAchairmAgadhastribhiH ||2-59-75 taM bibhedAShTabhiH kruddho nArAchairmusalAyudhaH | chichChEda chAsya bhallena dhvajaM hemapariShkR^Itam ||2-59-76 tadyuddhamabhavadghoraM teShAM devAsuropamam | sR^ijatAM sharavarShANi nighnatAmitaretaram ||2-59-77 gajairgajA hi saMkruddhAH saMnipetuH sahasrashaH | rathai rathAshcha saMrabdhAH sAdinashchApi sAdibhiH ||2-59-78 padAtayaH padAtIMshcha shakticharmAsipANayaH | ChindantashchottamA~NgAni vicheruryudhi te pR^ithak ||2-59-79 asInAM pAtyamAnAnAM kavacheShu mahAsvanaH | sharANAM patatAM shabdaH pakShiNAmiva shushruve ||2-59-80 bherIsha~NkhamR^ida~NgAnAM veNUnAM cha mR^Idhe dhvanim | jugUha ghoShaH shastrANAM jyAghoShashcha mahAtmanAm || 2-59-81 iti shrImahAbhArate khileShu harivaMshe viShNuparvaNI rukmiNIharaNe ekonaShaShTitamo.adhyAyaH