##Harivamsha Maha Puranam - Part 2 - Vishnu Parva
Chapter 60 - Rukmi Defeated
Itranslated by K S Ramachandran, ramachandran_ksr@yahoo.ca,
September 29, 2008
Note : sloka 18, line 1 :Only rukmI, not rukmIH##  

Further proof-read by Gilles Schaufelberger schaufel @ wanadoo.fr
If you find any errors compared to Chitrashala Press edn,
send corrections to A. Harindranath harindranath_a @ yahoo.com
---------------------------------------------------------------

       atha ShaShTitamo.adhyAyaH
          rukmiparAjayaH

vaishampAyana uvAcha 
kR^iShNena hriyamANAM tAM rukmI shrutvA tu rukmiNIm |
pratij~nAmakarotkruddaH samakShaM bhIShmakasya ha ||2-60-1

[ rukmyuvAcha ]
ahatvA yudhi govindamanAnIya cha rukmiNIm |
kuNDinaM na pravekShyAmi satyametadbravImyaham ||2-60-2
AsthAya sa rathaM vIraH samudagrAyudhadhvajam |
javena prayayau kruddho balena mahatA vR^itaH ||2-60-3
tamanvayurnR^ipAshchaiva dakShiNApathavartinaH |
krAtho.aMshumA~nChrutarvA cha vaiNudArishcha vIryavAn ||2-60-4
bhIShmakasya sutAshchAnye rathena rathinAM varAH |
krathakaishikamukhyAshcha sarva eva mahArathAH ||2-60-5
te gatvA dUramadhvAnaM saritaM narmadAmanu |
govindaM dadR^ishuH kruddhAH sahaiva priyayA sthitam ||2-60-6
avasthApya cha tatsainyaM rukmI madabalAnvitaH |
chikIrShurdvairathaM yuddhamabhyayAnmadhusUdanam ||2-60-7
sa vivyAdha chatuHShaShTyA govindaM nishitaiH sharaiH |
taM pratyavidhyatsaptatyA bANairyudhi janArdanaH ||2-60-8
patamAnasya chichCheda dhvajaM chAsya mahAbalaH |
jahAra cha shiraH kAyAtsArathestasya vIryavAn ||2-60-9
taM kR^ichChragatamAj~nAya parivavrurjanArdanam |
dAkShiNAtyA jighAMsanto rAjAnaH sarva eva hi ||2-60-10
tamaMshumAnmahAbAhurvivyAdha dashabhiH sharaiH |
shrutarvA pa~nchabhiH kruddho vaiNudArishcha saptabhiH ||2-60-11
tato.aMshumantaM govindo bibhedorasi vIryavAn |
nishasAda rathopasthe vyathitaH sa narAdhipaH ||2-60-12
shrutarvaNo jaghAnAshvAMshchaturbhishchaturaH sharaiH |
veNudArordhvajaM ChittvA bhujaM vivyAdha dakShiNam ||2-60-13
tathaiva cha shrutarvANaM sharairvivyAdha pa~nchabhiH |
shishriye sa dhvajaM shAnto nyaShIdachcha vyathAnvitaH ||2-60-14
mu~nchantaH sharavarShANi vAsudevaM tato.abhyayuH |
krathakaishikamukhyAshcha sarva eva mahArathAH ||2-60-15
bANAirbANAMshcha chichCheda teShAM yudhi janArdanaH |
jaghAna chaiShAM saMrabdhaH patamAnashcha tA~nCharAn ||2-60-16
punarAnyAMshchatuHShaShTyA jaghAna nishitaiH sharaiH |
kruddhAnApatato vIrAnadrivatsa mahAbalaH ||2-60-17
vidrutaM svabalaM dR^iShTvA rukmI krodhavashaMgataH |
pa~nchabhirnishitairbANairvivyAdhorasi keshavam ||2-60-18
sArathiM chAsya vivyAdha sAyakairnishitaistribhiH |
AjaghAna shareNAsya dhvajaM cha nataparvaNA ||2-60-19
keshavastvaritaM dR^iShTvA kruddho vivyAdha mArgaNaiH |
dhanushchichCheda chApyasya patamAnasya rukmiNaH ||2-60-20
athAnyaddhanurAdAya rukmI kR^iShNajighAMsayA |
prAdushchakAra chAnyAni divyAnyastrANi vIryavAn ||2-60-21
astrairastrANI saMvArya tasya kR^iShNo mahAbalaH |
punashchichCheda tachchApaM rathinAM cha tribhiH sharaiH ||2-60-22
sa chChinnadhanvA virathAH khaDgamAdAya charma cha |
utpapAta rathAdvIro garutmAniva vIryavAn ||2-60-23
tasyAbhipatataH khaDgaM chichCheda yudhi keshavaH |
nArAchaishcha tribhiH kruddho bibhedainamathorasi ||2-60-24
sa papAta mahAbAhurvasudhAmanunAdayan |
visaMj~no mUrchChito rAjA vajreNeva mahAsuraH ||2-60-25
tAMshcha rAj~naH sharaiH sarvAnpunarvivyAdha mAdhavaH |
rukmiNaM patitaM dR^iShTvA vyadravanta narAdhipAH ||2-60-26
vicheShTamAnaM taM bhUmau bhrAtaraM vIkShya rukmiNI |
pAdayornyapatadviShNorbhrAturjIvitakA~NkShiNI ||2-60-27
tAmutthApya pariShvajya sAntvayAmAsa keshavaH |
abhayaM rukmiNe dattvA prayayau svapurIM tataH ||2-60-28
vR^iShNayo.api jarAsaMdhaM bha~NktvA tAMshchaiva pArthivAn |
prayayurdvArakAM hR^iShTAH puraskR^itya halAyudham ||2-60-29
prayAte puNDarIkAkShe shrutarvAbhyetya sa~Ngare |
rukmiNaM rathamAropya prayayau svAM purIM prati ||2-60-30
anAnIya svasAraM tu rukmI mAnamadAnvitaH |
hInapratij~no naichChatsa praveShTuM kuNDinaM puram ||2-60-31
vidarbheShu nivAsArthaM nirmame.anyatpuraM mahat |
tadbhojakaTamityeva babhUva bhuvi vishrutam ||2-60-32
tatraujasA mahAtejA dakShiNAM dishamanvagAt |
bhIShmakaH kuNDine chaiva rAjovAsa mahAbhujaH ||2-60-33 |
dvArakAM chApi saMprApte rAme vR^iShNibalAnvite |
rukmiNyAH keshavaH pANiM jagrAha vidhivatprabhuH ||2-60-34
tataH saha tayA reme priyayA prIyamANayA |
sItayeva purA rAmaH paulomyeva purandaraH ||2-60-35
sA hi tasyAbhavajjyeShThA patnI kR^iShNasya bhAminI |
pativratA guNopetA rUpashIlaguNAnvitA ||2-60-36
tasyAmutpAdayAmAsa putrAndasha mahArathAn |
chArudeShNaM sudeShNaM cha pradyumnaM cha mahAbalam ||2-60-37
suSheNaM chAruguptaM cha chArubAhuM cha vIryavAn |
chAruvindaM suchAruM cha bhadrachAruM tathaiva cha ||2-60-38
charUM cha balinAM shreShThaM sutAM chArumatIM tathA |
dharmArthakushalAste tu kR^itAstrA yuddhadurmadAH ||2-60-39
mahiShIH sapta kalyANIstato.anyA madhusUdanaH |
upayeme mahAbAhurguNopetAH kulodbhavAH ||2-60-40
kAlindIM mitravindAM cha satyAM nAgnajitImapi |
sutAM jAmbavatashchApi rohiNIM kAmarUpiNIm ||2-60-41
madrarAjasutAM chApi sushIlAM shubhalochanAm |
sAtrAjitIM satyabhAmAM lakshmaNAM chAruhAsinIm ||2-60-42
shaibyasya cha sutAM tanvIM rUpeNApsarasopamAm |
strIsahasrANi chAnyAni ShoDashAtulavikramaH ||2-60-43
upayeme hR^iShIkeshaH sarvA bheje sa tAH samam |
parArdhyavastrAbharaNAH kAmaiH sarvaiH sukhochitAH |
jaj~nire tAsu putrAshcha tasya vIrAH sahasrashaH ||2-60-44
shAstrArthakushalAH sarve balavanto mahArathAH |
yajvAnaH puNyakarmANo mahAbhAgA mahAbalAH ||2-60-45

  iti shrImahAbhArate khileShu harivaMshe viShNuparvaNi 
    rukmiNIharaNaM nAma ShaShTitamo.adhyAyaH