Harivamsha, volume II, Appendix II, BORI, 1971
shrIgaNeshAya namaH
hari OM
itranslated by A. Purushothaman, purushothaman_avaroth @yahoo.com

sheShadharmaprakaraNam - 22

dharmasAraH

yudhiShThira uvAcha  

bhagavandevadevesha  mAyAtIta mahAmate   |
namAmi pUNDarIkAkSha  tvatpAdakamalaM  shubham  ||   22-1
pApino ye tu manujAH pApaM kR^itvA sudAruNam  |
narakaM yAnti te nAtha  muchyante te kathaM prabho  ||  22-2
yadi muktAH  prayatnena teShAM kA  gatiruchyate  |
kiM bhavanti cha te nAtha  kathaM garbhaM vishanti te  ||  22-3
garbhasthAH kiM nu kurvanti  jAtamAtrA yadUttama  |
vR^ikShatve cha pashutve cha  mR^igatve kR^imiyoniShu  ||  22-4
pakShitve pApakarmANo   matsyatve cha mahAmate  |
etAnsarvAnmamAnanta  spaShTIkartuM tvamarhasi  ||   22-5

shrIbhagavAnuvAcha 

shR^iNu pANDava vakShyAmi   narANAM pApakarmaNAm  |
garbhasthAnAM bahisthAnAM jantUnAM vartanaM prabho  ||  22-6
narakeShu chiraM magnA  jantavo  nityaduHkhitAH  |
shochantaH svAni  karmANi  bahukAlaM rudanti hi  ||  22-7
sarvAnetAnmahAghorAnnarakAnanubhUya cha  |
krameNa daivayogAtte  nirvishanti mahItalam ||  22-8
sarvaduHkhasamAyukte  sarvopadravasaMkaTe |
sthAvaratve niyojyante  nashyanti prabhavanti cha ||  22-9
vR^ikShagulmalatAvallIgirayashcha tR^iNAni cha  |
sthAvarA iti vikhyAtA  mahAmohasamAvR^itA  ||  22-10
devAgninA  hi dahyante  Chidyante pApakarmabhiH  |
vepante hi mahAvAtaiH  shuShyante chaNDarashmibhiH  |
hR^iShyante vR^iShTibhistAta  shuShkAyante  hyavR^iShTibhiH  ||  22-11
phalArthaM  ChidyamAnAshcha  gR^ihArthaM bharatarShabha  |
chitArthamindhanArthaM cha  mahAmohasamAvRitAH  ||  22-12
evaM  kleshasamAyuktAshchiraM  tiShThanti  bhUtale  |
tataH pa~nchatvamApannA   jAyante kR^imiyoniShu  ||  22-13
kR^imayaste mahAbhAga  sadA duHkhopajIvanaH |
kShaNArdhamupajIvanti  kShaNArdhaM tu bhriyanti cha  ||  22-14
balavadbhishcha  khAdyante  hyashaktA  hyAtmarakShaNe  |
shItavAtAtapakleshabhUyiShThAH  kShuditA bhR^isham  ||  22-15
malamUtrAdimAMseShu  samcharanto nR^ipottama  |
sukhaleshamajAnanto  bhriyante duHkhajIvinaH  ||  22-16
pakShiyoniM tataH prApya  balibhiH pakShibhirhatAH  |
charaNAnnidhanaM   prAptAH  khAditA mAMsalolupaiH  ||  22-17
bhriyante kechidaNDeShu  dvijArtA  mAMsajIvinaH  |
kechidgR^ihA~NgaNe  baddhA nIDeShu  pracharanti cha  ||  22-18
pakShairviyojitAH kechidbhakShyante  manujairbhuvi  |  
kechitparArthamAhAramutpAdya  kShudhitA  bhR^ishaM |
balyarthaM nihatAH  kechichcheShTante   bhuvi mAnavaiH  ||  22-19
kechittu bhUbhR^itAM gehe  bhuktvA  hyAhAramuttamam  |
badhyante vAguraiH kecidhriyante  manujaiH saha  ||  22-20
mArjAroragadaMShTrAdyaiH  khAdyante kechidanyathA  |
evaM kleshasamAyuktA  nidhanaM yAnti pANDava  |
pashuyoniM tadAgatya  klishyante  bahudhA nR^ipa  ||  22-21
vakShye tAnmUDhadhInmattAnAtmapApamajAnataH  |
shR^i~NgiNo  daMShTriNaH  kechitkechitpAdanakhAyudhAH  ||  22-22
kechidvahanti manujAnkechidbhArAnvahanti cha |
kurvanti kalahaM kechidanyonyaM  madagarvitAH ||   22-23
kechitpadAbhyAM shirasA  kechiddaMShtrairnakhaiH pare  |
kurvanti kalahaM kechichChR^i~NgairmattA vR^ithA  nR^ipa  ||  22-24
karShanti kechidduHkhArtA  baddhAstiShThanti  kechana  |
mAMsAshino durAtmanaH   kechitkarmavisheShataH  ||  22-25
bhu~njanti  kechidrAjendra  duhanti cha pibanti cha  |
maraNaM yAnti kechittu  hyanyonyakalahAnnR^ipa  ||  22-26
mahApApasamAyuktA  vartante nR^ipa kAnane  |
pibanti rudiraM kechitphalAni  cha tathApare  ||  22-27
khAdanti kandamUlAni  tuShArAnvilihanti  cha  |
khAdanti durbalAnkechidramante mAtaraM pare  |
kAmayante  tathA chAnye mAtaraM svasakhIjanam  ||  22-28
jAtibhedamavij~nAya  ramante kAmamohitAH  |
prApnuvanti tathA chAnye  bandhanaM tvavisha~NkayA  ||  22-29
kha~NgaurnikR^itya  mAMsAni  bhkShyante kena kechana  |
tADyante  rajjubhirnityaM totrAdyairdaNDaghaTTanaiH  ||  22-30
shItavAtAtapashliShTAstR^iNabakShAH  sudAruNAH  |
vyAdhibhiH  pIDyamAnAshcha  hyamedhyAmiShabhojinaH  |
prabalaistADyamAnAste  mriyante pANDunandana  ||  22-31
paradeshaM prApnuvanti  rudantaH krayavikrayaiH  |
svajanaistu  parityAgAdvAdyante  vyajanairapi  ||  22-32
evaM pApAH pralIyante  karmabhiH  pUrvasaMchitaiH  |
mR^itAH  punaH punarjAtAH  shatashaH koTijanmasu  ||  22-33
tadante daivayogena  pUrvakarmaphalena vai  |
mAnuShyaM prApnuvantyete  jantavaH  kurunandana  ||  22-34
utkR^iShTanIchakarmANo  jAyante  bahuyoniShu  |
tAnvakShye bharataShreShTa  puNyapApavimiShritAn  ||  22-35
utkR^iShTA  mukhajAH  proktA  madhyamA  bAhujAH smR^itAH  |
adhamAshchorujAH  proktA  pAdajA  hyadhamAdhamAH  ||  22-36
chitriNaH shilpikarmANaH kechitkrUreNa  karmaNA  |
rajakAH kumbhakArAshcha  lohakArAstathApare  ||  22-37
sauvarNakAshcha  rAjendra  kuvindA  naTapulkasAH  |
antyAH  kirAtavaiNAdyA  ghoShavastrIkuleShu  cha  ||  22-38
mlechChAstu  pApasheSheNa  pulindA  vyadhanAvikAH  |
AndhrAsturuShkakAmbojAH  pArasIkAshcha  ko~NkaNAH  ||  22-39
AmlAyakAstu  tuLuvA  AryakarNATaku~njarAH  |
lAladrAviDacholAshcha  pANDyA  bharatasattama  ||  22-40
evamAdyA  mahAbhAgAH  karmasheSheNa nirmitAH  |
svenaiva  karmasheSheNa  bhavanti  hyAmayAvinaH  ||  22-41
andhAH  kubjA  jadA  mUkA  hInA~NgA  badhirAH pare  |
kha~njAH kANAstathA  klIbAH  kR^ishA~NgAH stUlakAyinaH  ||  22-42
kechitpuNyAvasheSheNa  sAkSharA prabhavanti hi  |
vidyAdAneShu niratA  brAhmaNAH  puNyakarmiNaH  ||  22-43
evaM bhavanti  bhUpAla  alpavidyApradA api  |
vedAntavAdinashchaiva  shabdashAstravidaH pare  ||  22-44
kAvyAlaMkArashilAshcha  purANanipuNAH pare  |
ShaDa~NganipuNAH  kechinmImAMsAtarkavAdinaH  ||  22-45
jyotiShe  gAnabhaiShajye  nipuNA nartakAH pare  |
bharate vAdyabhede cha  gaNikAH sevakA  api  ||  22-46
bhu~njanti  mediniM  kechiddeshaM  grAmaM tu  bhUpradAH  |
idaM viShNurahaM  viShNurahaM  dAsastu shAr~NgiNaH  |
anekajanmasaMsiddhAH  kechidevaM vadanti hi  ||  22-47
brahmadyAnaparAH kechinmokShashAstravidaH pare  |
vishvaM mAmeva pashyanto  daNDakAShAyadhAriNaH  ||  22-48
j~nAnayaj~nena chApyanye  karmayaj~nena chApare  |
namasyantashcha  mAmeva  japanto  mAmakaM japam  |
evaM mumukShavaH pArtha  mayyevArpitamAnasAH  ||  22-49
kAShAyadhAriNaH  kechillampaTA  viShayeShviha  |
ekadaNDAstridaNDAshcha muNDino lokava~nchakAH  ||  22-50
shishnodaraparAshchAnye  veshyAsaktAstathApare  |
kapaTA nAstikAH  kechidvR^ithA  vai veShadhAriNaH  ||  22-51
rAjasevAM prakurvanti  pibanti rudhiraM pare  |
khAdanti  mAMsaM rAjendra  pibanti madhu  garvitAH |
kApAlino  jaTAdhArA  va~nchakAH prANihiMsakAH  ||  22-52
kechitpuNyavisheSheNa  prabhavaH prabhavanti hi  |
daridrA vyAdhitA mUrkhA nirghR^iNAH prANihiMsakAH  ||  22-53
nIchasevAM prakurvanti  hyuttamA  madhyamAdhamAn  |
evaMbhUtA  durAtmAnaH  pApinaH puNyakarmiNaH  |
prahR^iShTA  duHkhitAH sarve  prahasanti rudanti cha  ||  22-54

yudhiShThira uvAcha  

devadevAravindAkSha  purANapuruShottama  |
tApatrayAnnarAH  sarve mR^igamInA  hi pakShiNaH  ||  22-55
bAdhyante karmaNA kena garbhe cha bahi cha sthitAH  |
tatsravaM vada tattvena yadunAtha nam.aostu te  ||  22-56

vashaMpAyana uvAcha  

dharmasUnoridaM vAkyaM  shrutvA bhaktisamanvitam  |
bhagavAnvAsudevastu  vaktuM samupachakrame  ||  22-57
proktaM bhagavatA  yastu shR^iNoti  shraddhayA  naraH  |
vidhUya  sarvapApAni  brahmalokaM sa gachChati  ||  22-58


January 24, 2009