Harivamsha, volume II, Appendix II, BORI, 1971
shrIgaNeshAya namaH
hari OM
itranslated by A. Purushothaman, purushothaman_avaroth @yahoo.com

sheShadharmaprakaraNam  31

satsa~NgamahimA

vaishaMpAyana uvAcha  

devadevAravindAkSha mAyAtIta mahAmate   |
tvadpAdakamalaM vandyaM namAmi satataM vibho  ||   31-1
iti nishchitya manasA dharmarAjaH pitAmaham  |
vinayAvanato bhUtvA prA~njalirvAkyamabravIt  ||  31-2

yudhiShThira uvAcha  

pitAmaha mahAprAj~na  sarvashAstravishArada  |
mokShopAyaM satAM sa~NgaM yanme tadbrUhi pApaham  ||  31-3

bhIShma uvAcha  

pApino manujasyeha satsa~NgAnmuktiriShyate  |
parayA haribhaktyA cha shAshvatI bhavati prabho  ||  31-4
shR^iNu pArtha mahAbhAga mAhAtmyaM shAr~NgadhanvinaH  |
tasya saMnidhimAtreNa narANAM muktirayvayA  ||  31-5
nArAyaNaH paraM jyotirjyotiShAM  jyotiruttamam  |
ye prapannA mahAtmAnasteShaM muktirhi shAshvatI  ||  31-6
atraivodAharantImamitihAsaM  purAtanam  |
sarvapApaharaM puNyamAyurvardhanamuttamam  ||  31-7
AsItpurA mahArAja kShatriyo lokakaNTakaH  |
nakShatravarmA balavAnmUrkho vai lokapIDakaH  ||  31-8
paradAraparadravyagrahaNe satatodyataH  |
adharmanirato nityaM  bahudhA janapIDakaH  ||  31-9
hatavAnbrAhmaNAngAshcha shatasho.atha sahasrashaH  |
devasvaharaNe nityam parasvaharaNe tathA  |
udyktaH sarvadA rAjaMshchoravyAdhaishcha sevitaH  ||  31-10
tena pApAnyanekAni kR^itAni subahUni cha  |
na teShAM shakyate vaktuM saMkhyA vatsarakoTibhiH  ||  31-11
sa kadAchinmahAbhAga  sarveShAmantakopamaH  |
videhanagaraM rAjansarvasaMpatsamAyutam  ||  31-12
yoShidbhirbhUShitAbhishcha puruShaiH paTTasAyudhaiH  |
sarvama~NgalasaMyuktairvividhaishcha  padAtibhiH  ||  31-13
alaMkR^itaM vipaNibhistoraNaiH sarvatomukhaiH  |
yayau puraM bahuvidhaiH pUritaM dhanarAshibhiH  ||  31-14
tasyopakaNThe devasya mandiraM maNipUritam  |
hATakairnirmitaiH kumbhaiH shAlAkaiH kA~nchanaishchitam  |
taptakA~nchanasAhasrairnirmitaistoraNairyutam  ||  31-15
evaMbhUtaM devagr^ihaM nAnAgopurashobhitam  |
nakShatravarmA balavAndR^iShTvA tatra mudaM yayau  ||  31-16
harAbhyatra suvarNAni  bahUniti vinishchitaH  |
jagAma viShNubhavanaM nakShatrashchauryalolupaH  ||  31-17
tatrApashyAddvijavaraM shAntaM tattvArthakovidam  |
paricharyAparaM viShNoruda~NkaM tapasAM nidhim  |
ekAkInaM dayAluM cha niHspR^ihaM dhyAnalolupam  ||  31-18
dR^iShTvA nakShatravarmAsau  svachauryasyAntarAyinam  |
devatAdravyajAlaM tu  samAdAtumanA nishi  |
uda~NkaM hantumArebhe  vivR^itAsirmadoddhataH  ||  31-19
pAdenAkramya tadvakSho jaTAM saMgR^ihya pANinA  |
hantuM kR^itamatiM krUramuda~NkaH prekShya chAbravIt  ||  31-20
bho bho sadho vR^ithA mAM tvaM  haniShyasi nirAgasam  |
mayA kimaparAdhaM te  kR^itaM tadbrUhi suvrata ||  31-21
kR^itAparAdhinaM loke  shikShAM kurvanti yatnataH |
na hiMsanti vR^ithA saumya sajjanA api pApinam  ||  31-22       
virodhiShvapi mUrkheShu dR^iShTvA vai chottamAnguNAn  |
virodhaM nAdhigachChanti sajjanAH shAntachetasaH  ||  31-23
bahudhA bAdhyamAno.api  yo naraH kShamayAnvitaH  |
tamuttamaM naraM prAhurviShNoH priyakaraH smR^itaH  ||  31-24
aho vidhirvaiH  balavAnbAdhate vividhaM janAn  |
sarvas~NgavihIno.api bAdhyate hi durAtmanA  ||  31-25
aho niShkAraNaM loke bAdhyante pApino janAn  |
tatrApi sAdhUnbAdhante na samAnAnkathaMchana  ||  31-26
aho mAyA balavatI mohayatyakhilaM jagat  |
putramitrakalatrArthaM sarvaduHkhe niyokShyate  ||  31-27
paradravyApaharaNe kaLatraM poShitaM tvayA  |
ante tatsarvamutsR^ijya eka eva prayAti hi  ||  31-28
mama mAtA mama pitA mama bhAryA mamAtmajaH  |
mamedamiti jantUnAM mamatA bAdhate vR^ithA  ||  31-29
yAvadarjayasi dravyaM tAvadeva hi bAndhavAH  |
dharmAdharmau sahaivAstAM dhanAdInAM samArjane  ||  31-30
yadbhAvi tadbhavatyeva yanna bhAvi na tadbhavet  |
iti nishchitabuddhInAM na chintA bAdhate kvachit  ||  31-31
aho duHkhaM manuShyANAM mamatAkulachetasAM  |
mahApApAni kR^itvApi parAMstuShyanti yatnataH  ||  31-32
arjitaM tu dhanaM sarvaM bhu~njate  bAndhavAH sadA  |
svayamekastamomUDhastatpApaphalamashnute  ||  31-33
iti bruvANaM  tamR^iShiM vimuchya bhayavihvalaH  |
nakShatraH prA~njaliH  prAha  kShamasveti punaH punaH  ||  31-34
satAM sa~NgaprabhAvena harisaMnidhimAtrataH  |
gatapApo vavande.atha hyanutApIdamabravIt  ||  31-35
mayA mUDhena pApAni kR^itAni subahUni cha  |
tAni sarvANi naShTAni viprendra tava darshanAt  ||  31-36
aho.ahaM pApadhIrnityaM mahApApaM samAcharan  |
kathaM me niShkR^itirbhUyAtkaM yAmi sharaNaM prabho  || 31-37
pUrvajanmArjitaiH pApairlubdhakatvamavAptavAn  |
kShatriyo.api cha papAni kR^itvA kAM gativApnuyAt  ||  31-38
aho mamAyuH kShayameti sarvaM
pApAnyanekAni samArjitAni  |
pratikriyA nApi kR^itA mayaiShAM 
gatishcha kA syAnmama janma kiM vA  ||  31-39
aho vidhiH pApashatAkulam  mAM  
kiM sR^iShTuvAn bhArataraM cha mahyAH  |
kR^itaM cha pApaM cha mayA cha bhojyaM  
kiyastu janmasvahamugrajanmA  ||  31-40

bhIShma uvAcha  

evaM vinindya  chatmAnaM  nakShatro hyAtmanA tadA  |
antastApAghninA dagdhaH sadyah pa~nchatvamAgataH  ||  31-41
uda~Nka patitaM prekShya nakShatraM tu dayAparaH  |
haripAdodakenaiva hyabhyaShi~nchanmahAmatiH  ||  31-42
haripAdodakasparshAnnakShatro  gatakalmaShaH  |
divyaM vimAnamAruhya munimenamathAbravIt  ||  31-43
uda~Nka munishArdUla gurustvaM mama suvrata  |
vimuktastvatprasAdena  mahApAtakaka~nchukAt  ||  31-44
j~nAnaM tvadupadeshanme saMjAtaM munipuMgava  |
tena me pApajAlAni  vinaShTAnyativegataH  ||  31-45
haripAdodakaM yasmAnmayi tvaM siktavAnmune |
prApito.asmi tvayA  tasmAttadviShNoH paramaM padam  ||  31-46
tvayAhaM kR^itakR^ityo.asmi  prAptavAnuttamaM padam  |
tasmAnnato.asmi te  vidvanyatkR^itaM tatkShamasva me  ||  31-47
ityuktvA devakusumairmunimenamavAkirat  |
pradakShiNatrayaM kR^itvA namaskAraM chakAra ha  ||  31-48
tato vimAnamAruhya sarvakAmasamanvitam  |
apsarogaNasaMkIrNaM prapede harimandiram  ||  31-49
etaddR^iShtvA vismayAno hyuda~NkastapasAM nidhiH  |
shirasya~njalimAdhAya astauShitkamalApatim  ||  31-50
lokanAtha namaste.astu  sarvabhUtadayAparaH  |
pAhi mAM puNDarIkAkSha saMsArabhR^ishapIDitam  ||  31-51
tvayAhaM tArito deva sarvajanmakR^itairaghaiH  |
tvatsaMnidhiM praviShTasya kShtrabandhordurAtmanaH  ||  31-52
pashyato me mahAbhAga muktimadya pradattavAn  |
tvatpAdakamalAdanyA gatirmama na vidyate  ||  31-53
pAhi pAhi jagannatha praNatArtipraNAshana  |
tvameva jagatAM nAtha  gatirma bhaktavatsala  ||  31-54

bhIshma uvAcha  

evaM vai kRitakR^ityena muninA prArtito hariH  |
darshayitvA svakaM rUpaM  tamAdAya svakaM padam  |
gatvAM taM sthApayAmAsa  muniM sArUpyatAM gatam  ||  31-55
tasmAtvamapi rAjendra satsa~NgaM kuru sarvadA  |
satsa~NgAnmuktimApnoti satyaM nAradabhAShitam  ||  31-56
tvayA sarveShu kAleShu santaH pUjyA yudhiShThira  |
tR^iptAste tu pradAsyanti  bhuktiM muktiM cha shAshvatIM  ||  31-57
ya idaM puNyamAkhyAnaM nAradena prabhAShitam  |
shR^iNoti satataM bhaktyA brahmalokaM sa gachChati  ||  31-58
viShayeShu viraktiH syAdviShNubhaktirdR^iDhA bhavet  |
keshavasya padaM gatvA sarvAnvaMshAnsamuddharet  ||  31-59


March 8, 2009