Harivamsha, volume II, Appendix II, BORI, 1971 shrIgaNeshAya namaH hari OM itranslated by A. Purushothaman, purushothaman_avaroth @yahoo.com sheShadharmaprakaraNam 51 chAturmAsyamahimAvarNanam draupadyuvAcha ga~NgAsuta namaste.astu kuruvR^iddha mahAmate | kenopAyena me tAta sarvasaMpadbhaviShyati || 51-1 strINAM tu kiM vrataM proktaM sarvasaMpatkaraM param | vikhyAtaM triShu loke tanme brUhi pitAmaha || 51-2 pA~nchAlyA vachanaM shrutvA yaj~napatnIjanaiH saha | bhIShmo vedavidAM shreShTho draupadIM vAkyamabravIt || 51-3 vakShye paramakalyANi sarvasaMpatkaraM shubham | Adau bhagavatA proktaM nAradAya mahAtmane | nArado brahmaputrastu mamAvochachChubhaM vratam || 51-4 chAturmAsya vrataM puNyaM sarvama~NgalakAraNam | apavargapradaM nR^INAM sarveShAmaghanAshanam | strINAM pativratAnAM tu sarvama~NgaladaM shubham || 51-5 shrAvaNe mAsi shuddhe tu dashamyAM tu shubhe dine | svagR^ihaM lepayetbhaktyA kR^iShNe nirviShTachetasA || 51-6 snAtvAlaMkArayedgehaM gandhapuShpAkShatAdibhiH | patisevAparA bhUtvA natvA nArAyaNaM prabhum || 51-7 natvA pativratA samyakpatiM paramapAvanam | prArthayetparayA bhaktyA hariShye tvatprasAdataH || 51-8 dashamyAmekamuktA tu pAdasevAM karomi te | yathA prINAti bhagavaMstathAnuj~nAM dadasva ha || 51-9 prAthayetpuNDarIkAkShaM prasIdeti tataH param | prasanno bhava devesha sarvaj~naM tvAM namAmyaham | tvatprasAdAttu bhagavankariShye vratamuttamam || 51-10 avighnaM kuru me nAtha sarvalokanamaskR^ita | kR^ipayA tava devesha kariShye vratamuttamam || 51-11 namaste puNDarIkAkSha namaste garuDadvaja | namaste kamalAkAnta bhUyo bhUyo namo.astu te || 51-12 idaM mantraM samuchchArya prArthayetkamalApatim | tvatprasAdAtvrataM samyaksaphalaM bhavati dhruvam || 51-13 evaM gR^ihArchanaM samyakprArthayitvA punaH punaH | pateranuj~nayA rAtrau bhadradIpaM prakalpayet || 51-14 kR^itvaikamuktaM pUrvedyuranyedyurapi suvrate | kartavyaM yaddhareH samyak tatpravikShye shR^iNuShva ha || 51-15 ekAdashyAM samutthAya snAtvA cha prArthayetpatim | kR^itsvastikavinyAsA gR^ihadevasya saMnidhau || 51-16 ekAdashIvrataM kartumanuj~nAM dAtumarhasi | tvatprasAdAdahaM kartuM yatiShye nAtha saMprati || 51-17 tvaM me harirgururbandhurapavargaprado vibhuH | tvayA saMrakShitA nityaM tvatpAdakamalaM gatA | bhoktA me shikShitA cha tvaM tvadanyo na gatirmama || 51-18 rAtrau jAgaraNaM kR^itvA upauShyaikAdashIdinam | dvAdashyAM prAtaruthAya snAnaM kurvati vAgyataH || 51-19 bhaktimAnyajamAnastu viShNusUktAdi mantrakaiH | snApayet parayA bhaktyA gandhodakakushodakaiH || 51-20 puruShasUktavidhinA gAyatryA vA sureshvaram | aShTAkSharavidhAnena hyatha vA dvAdashAkSharaiH || 51-21 pUjayeddevadeveshaM ghaNTanAdasamanvitam | kShatriyaH sarvavAdyaishcha sha~NkhadundubhikAhalaiH || 51-22 evaM prapUjayetddevamapavargapradaM prabhum | nAmatrayairmahAmantrairyoShitkurvati vandanam | sparshane nAdhikAro.asti strIshUdrANAM visheShataH || 51-23 evaM kR^itvA hareH pUjAM bandhumAnbhaktimAngR^ihI | pauruShaistu mahAmantraiH saMnidhau pAyasaM hunet || 51-24 paramAnnaM hareH prItyaiH dvAdashyAM hemapAtrataH | yadyadvratAdikaM karma harisaMnidhimAtrataH | saphalaM yAti rAjendra sarvAnkAmAnavApsyasi || 51-25 punyAhaM vAchayitvAtha viprairbandhujanaiH saha | shAntiM pauruShasUktAni paThetddevaM praNamya cha || 51-26 aupAsanAdikAnkR^itvA brAhmaNAnAbhivAdayet | pAdaprakShAlanaM kR^itvA bhojayetparamAnnataH || 51-27 harernaivedyasheShaM tu svayaM bhu~njIta vAgyataH || 51-28 tadante yajamAnasya vallabhA ma~NgaLavratAH | praNamya viprAnsvapatiM kR^itvA pAdavishodhanam | tIrthabhUtaM payaH pItvA svayaM bhu~njIta bandhubhiH || 51-29 evaM kR^ite vrate samyak daMpatibhyAM hariH svayaM | prItiM gachChati pA~nchAli karmanAM phalado vibhuH || 51-30 yaM yaM kAmayate kAmaM taM taM prApnoti nishchitam | kR^ipayA lokanAthasya vratenAnena suvrate | ekAdashIvrataM kuryAchchAturmAsye visheShataH | shuddhashrAvaNamArabhya kArtikAntaM samarchayet || 51-31 evaM kR^ite visheSheNa putrapautrAdibandhubhiH | strIbhiH parijanaiH sArdhaM yatkAmyaM tatprapadyate || 51-32 suralokapradA hyeShA jIvaputrapradAyinI | apavargapradA hyeShA sarvapApapraNAshinI | ArogyadAyinI hyeShA sarvabhAgyakarI shubhe || 51-33 draupadyuvAcha bhagavansarvadharmaj~na sarvalokeshvarasya hi | bhaktapriyo visheSheNa rakShitA mama suvrata || 51-34 saMvAhya shirasA bhaktyA bhava rAj~nAM shubhaprada | kariShye patibhiH sArdham dharmavrataparAyaNaiH || 51-35 shrutaM mayA visheSheNa chAturmAsyasya vaibhavam | udyApanaM tu kArtikyAM vada saMprati me.anagha || 51-36 bhIShma uvAcha vratAnAmapi sarveShAmudyApanavidhiM budhAH | vadanti cha vratasyAsya naivedyApanakarma cha || 51-37 nityA hyekAdashI puNyA sarvabhAgyapravardhanI | upavAsavratamidam nityameva vadanti hi || 51-38 yathA tu guLapiNDasya rasabhedo na vidyate | ekAdashyupavAsasya tathA sarvasya chAnaghe || 51-39 shR^iNu pA~nchAli vakShyAmi chaAurmAsyasya vaibhavam | phalAtishayahetostu kAraNaM kalinAshanam || 51-40 ekadashyAM shuklapakShe shrAvaNasya surottamaH | svamAyayA pavitrA~NgyA nidrayA vartate vibhuH || 51-41 tathA yogena mahatA vigraheNa sushobhanaH | prasannamurtirbhagavAnkArtikyAM bhavati prabhuH || 51-42 tasya prasannadivasamutthAnAkhyaM vidurbudhAH | utthite devadevesho sheShaparya~NgashAyinI | pUjayettaM prayatnena pUjAbhistatpadam vrajet || 51-43 yogotthitatvAtsa vibhurjagadyonirjaganmayaH | charAchareShu lokeShu hyutthAnadvAdashI smR^itA || 51-44 dvAdashyAM tu hariM bhaktyA pUjAM kurvanti ye narAH | teShAM muktirbhavetsamyagdevadevasya chekShaNAt || 51-45 ekAdashIM tathA sarvAmupoShya vidhivatddhareH | pUjAM kR^itvA prayatnena hyutthAnAntaM samarchayet || 51-46 utthAne vidhinA pUjAM yaH karoti visheShavit | sa muktaH sarvapApebhyo harisAlokyatAM vrajet || 51-47 draupadyuvAcha kIdR^ishI pUjanA proktA devadevasya shAr~NgiNaH | tanme kathaya tattvaj~na sarvalokeShu pUjitaH || 51-48 bhIShma uvAcha shR^iNu bhadre pravakShyAmi nAradAya mahAtmane | hariH provAcha jaladhau kShIrAkhye saMstutau vibhuH || 51-49 vratAnAmapi sarveshAM mukhyamekAdashIvrataMm | mayi supte bhaktajanAH kurvanti mayi tatparAH || 51-50 tasmAtpuNyatamaM proktaM chAturmAsyavrataM param | sheShA bhaktikarI proktA chAturmAsI tu muktidA || 51-51 bhaktiM vinA te muktishcha kathamadya bhaviShyati | bhaktyA muktipradaM karma sAdhayedbuddhimAnnaraH || 51-52 tasmAdekAdashI puNyA tvayA sevyA munIshvara | bhaktyA paramayA shAntyA chAturmAsye visheShataH || 51-53 ityuktvA bhagavAnnUnaM nAradaM munisattamam | tiro.abhUttatra vishvAtmA nArado vismayaM gataH || 51-54 tasmAtsarvaprayatnena pUjyA nArAyaNAtmikA | uthAnadvAdashI hyeShA sarvapApapraNAshinI || 51-55 suptotthito hariH sAkShAdvratena paritoShitaH | vratena sarvakAmAnvai saMprayachChati shobhane || 51-56 rAtrau jAgaraNaM kuryAtpurANashravaNAdibhiH | nR^ittagItAdinaivedyairjapavedAnukIrtanaiH || 51-57 ekayAmaM tu yaH kuryAjjAgaraM harisaMnidhau | janmAntarakR^itaiH pApairmuchyate nAtra saMshayaH || 51-58 dviyAmAtsvargasaMpattistriyAmAdbrahmaNaH padam | muktiM yAti naro bhaktyA sthitvA yAmachatuShTayam || 51-59 jAgarAchchAturmAsyAttadyatphalaM tadbravImi te | mAtR^itaH pitR^itashchaiva dvikoTikulasaMyutaH | shAr~NgiNo lokamApnoti yadgatvA na nivartate || 51-60 dvAdashyAM prAtarutthAya snAtvA puNyajalAshaye | puruShasUktavidhAnena hariM samyakprapUjayet || 51-61 shAr~NgiNaH purataH sthApya pAvakaM tu svashAstrataH | puruShasUktaR^ichA samyakparamAnnaM hunedvratI || 51-62 dhyAtvA sarvagataM viShNumapavargaphalapradam | iShTapradaM tamuddishya pAvake juhuyAditi || 51-63 ashTAkShareNa mantreNa dvAdashAkSharakeNa vA | atha vA rAmamantreNa gopAlena hunedvratI || 51-64 gAyatryA vAtha shivayA pa~nchAkSharasuvidyayA | upadiShTaM tu yanmantrameShAM madhye sushobhane | aShTottarashataM chAgnau tena mantreNa homayet || 51-65 yoShidvaishyastathA shUdrastvamantro vikalA~NgavAn | kArayedvedaviduShA vratasya paripUrtaye || 51-66 gobhUtilahiraNyAni vAso dugdhaguDAni cha | pradadyAdbrAhmaNebhyashcha gurave tu visheShataH || 51-67 brAhmaNAnbhojayedbhaktyA prItyA krodhavivarjitaH | bhakShyabhojyAdibhiH samyaksvayaM bhu~njIta vAgyataH || 51-68 evaM kR^ite vidhAnena hyutthAanadvAdashIvrate | devadevo jagannAtha suprIto bhavati dhruvam || 51-69 bhraShTarAjyapradA hyeShA sarvabhAgyakarI tathA | apavargapradA hyeShA chAturmAsI visheShataH || 51-70 indrAnyetatpurA kR^itvA gurorakliShTakarmaNaH | vAkyena svapatiM lebhe rAjyabhraShTamariMdamam || 51-71 aditirdevamatA hi balinedraM prapIDitam | putraM vIkShya tathA sAdhvI kashyapaM vAkyamabravIt || 51-72 anuj~nAM dehi me brahmaMshchariShye vratamuttamam | kuruShvetyuktamAtre tu hyakarodIdR^ishaM vratam | ekAdashiprabhAvena sutaM lebhe surottamam || 51-73 yastvetachChR^iNuyAnnityaM chAturmAsye visheShataH | sarvAnkAmAnavApnoti saphalaM tu vrataM bhavet || 51-74 April 30, 2009