Harivamsha, volume II, Appendix II, BORI, 1971
shrIgaNeshAya namaH
hari OM
itranslated by A. Purushothaman, purushothaman_avaroth @yahoo.com
sheShadharmaprakaraNam 52

karkaTavratam


vaishaMpAyana uvAcha  

ityevam bodhite dharme dharmaputre mahAtmani   |
rAjyabhraShTA cha pA~nchAlI dadhyau kR^iShNamabhIShTadam  ||  52-1
sha~NkhachakragadApANe dvArakAnilayAchyutaH  |
govinda puNDarIkAkSha  rakSha mAM sharaNAgatAm  ||  52-2
iti saMprArthya  pA~nchAlI  ga~NgAsutamathAbravIt  |
kuruvR^iddha namaste.astu sarvashAstravishArada  |
yAdavendro bhavAneko  goptArau mama suvratau  ||  52-3
shatruNA hR^itarAjyAhaM kArpaNyaM paramaM  gatA  |
snigdhabandhujanAH sarve mayA tyaktAH parichChadAH  ||  52-4
rAjyalAbho bhavedyena vratena tapasAdhunA  |
karmaNA kena dAnena tanme brUhi pitAmaha  ||  52-5


bhIShma  uvAcha  

vrataM kR^itavatI nUnaM pArvatI menakAtmajA  |
putradaM putrakAmAnAM  bhraShTarAjyapradaM shubham  ||  52-6
tatte.ahaM saMpravakShyAmi  sarvama~NgaladAyakam  |
pArvatyAshcharitaM puNyamanantAbhIShTadAyakam  ||  52-7
kailAsanAthaM bhUteshaM  shaMkaraM lokashaMkaram  |
pArvatI toShayAmAsa tapasA kR^itanishchayA  ||  52-8
parIkShArtaM sa devo.api  pArvatyA toShito vibuH  |
kandarpanidhanaM kR^itvA tiro.abhUllokashaMkara   ||  52-9
vinindya cha svalAvaNyamanuj~nApya  svamAtaram  |
ugraM tapaH sA tu kR^itvA toShayAmAsa shaMkaram  ||  52-10
tasminkAle shachI devi draShTukAmA cha pArvatIM  |
arundhatyanasUyAbhyAM  sevyamAnA maharShibhiH  |
tatsakAshaM yayau devI marutAM  patinA saha  ||  52-11
tamAgatAM tadA vIkShya pArvatI menakAtmajA  |
pratyutthAnabhivAdAbhyAM  pUjayAmAsa satvaram  ||  52-12
tAmuvAcha tato vAkyaM  pArvatI menakAtmajA  |
adya me saphalaM janma jIvitaM cha sujIvitam  |
tapashcha saphalaM chAsIdyuShmAkaM  priyadarshanAt  ||  52-13


arundhatyuvAcha  


kimarthaM tapyate vatse tvayA peshalagAtrayA  |
tvayA vaktuM rahasyaM chedvada saMprati nAnyatha  ||  52-14
sakhyA nivedayAmAsa  tachChrutvA shaMkaraM prati  |
salajjA taruNI kAmaM sA vaktuM na shashAka ha  ||  52-15


arundhatyuvAcha  

badre viditamevadya tvadvR^ittamatishobhane  |
vratena toShayasveha  kShIrAbditanayAM shubhAm  ||  52-16


umovAcha  

kiM vrataM tadvidhAnaM me  kathayasva namo.astu te  |
kariShye vachanAdadya mAtastava pativrate  ||   52-17


arundhatyuvAcha  

proShite gautamabhayAddevarAje  shachiM tada  |
vratena duHkhitAM jIvo  vishokAmakarottadA  ||  52-18
tadvrataM saMpravakShyAmi  kR^itametanmayAdhunA  |
vratenAnena subhage taveShTArtho bhaviShyati  ||  52-19
puraMdaraviyogArtAM  shachIM chAruvilochanAm  |
jIvo vachanamaklIbamuvAcha vadatAM varaH  ||  52-20


bR^ihaspatiruvAcha  

shashIM karkaTakaM bhAnau gate paramapAvane  |
bhR^iguvAre mahApuNye snAtvA nadyAM shuchismite  ||  52-21
saikataM pUrNakumbhaM cha tajjalAtparigR^ihya cha  |
dautavastrasamAyuktA vaTasyAshvatthapallavAn  ||  52-22
AdAya tAngR^ihe ramye saikate tu samarpayet  |
tatsaikataM samadAya trInpiNDAnatha kArayet  ||  52-23
vaTAshvatthaistu tAnarchya tatpArshve pUrNakumbhakam  |
suvarNapuShpagandhAdyairvastrataNDUlarAshibhiH  |
haridrAlavaNAbhyAM cha  pUgatAmbUlakarpuraiH  ||  52-24
upasthitaM tamabhyarchya  lakShmInArAyaNAtmakam  |
mAbhUbhyAM  saha taM viShNuM  sanakAdiniShevitam  ||  52-25
taM devamarchayedvidvAMstattanmantraistu shAr~NgiNam  |
modakAnguLasaMpUrNAnmudgaishcha paripUritAn  |
naivedyamarpayedvidvAnnekaviMshatisamkhyayA  ||  52-26
viprAya vedaviduShe vAyanaM tu samarpayet  |
mAbhUbhyAM sahito viShNuH  shrImAnvai lokanAyakaH  |
modakAnAM pradAnena vA~nChitArthaprado bhavet  ||  52-27
viprAya vAyanaM dattvA  mantreNAnena suvrata |
ekaviMshatibhirvApi  saptabhirvA prakalpayet ||  52-28      
evaM saMpUjya vidhivatkathAM  shrutvA sushobhanAm  |
bhu~njIyAtbandhubhiH sArdhaM  svayaM bhu~njIta modakAn  ||  52-29
dakShiNAM gurave dadyAtsavastraphalataNDulAm  |
AshiShaM tu tataH prApya gR^ihaM dIpaiH prapUjayet  |
evaM kR^ite vidhAnena sadyaH siddhirbhaviShyati  ||  52-30
putrapautrAMstathA vindetpatiM vindetpativratA  |
rAjA cha rAjyalAbhaM cha daridro dhanasaMpadam  ||  52-31
dIrghama~NgalamAyuShyamArogyaM chApi bhAminI   |
bhavedvratena kIrtishcha sarvasaMpashcha shAshvatI  |
yaM yaM kAmayate kAmaM taM tameti na saMshayaH  ||  52-32
strINAM vratamidaM mukhyaM  patiputravivardhanam  |
tasmAt pativrate tvaM tu kuru vratamanuttamam  ||  52-33
AchAryasya vachaH shrutvA shachI kamalalochanA  |
tathAkarodvratamidaM  brAhmaNAnparipUjya cha ||  52-34
patiM lebhe vishAlAkShI sahasrAkShamariMdamam  |
kR^ipayA vAsudevasya lakShmyAshchApi nagAtmaje  ||  52-35
arundhatyA  vachaH shrutvA gaurI kuTilakuntalA  |
akarotprItisaMyuktA lakShmInArAyaNatmakam  ||  52-36
vrataM kR^itvA vidhAnena vratAnAM patimavyayam  |
gaurI lebhe mahAdevaM  patiM paramapAvanam  ||  52-37
 

bhIShma uvAcha  

kArkaTe tu bhR^igorvAre vrate.asminnu mayA kR^ite  |
andhakAriH prasanno.abhUtpArvatyAstu tapovrataiH  ||  52-38
aShThamUrtidharo bhUtvA  kapardI  vAkyamabravIt  |
parituShTo.asmi bhadraM te  pavitre menakAtmaje  |
tava dAsyaM gato.ahaM vai tapasA cha vratena cha  ||  52-39
devatA cha vratasyAsya kShIrAbditanayA shubhA  |
atha  devo hariH sAkShAtsarvalokeshvaro vibhuH  ||  52-40
adyaprabhR^iti lokAnAM phaladA shubhadA  ramA  |
rAjyadA bhogadA chaiva patidA dhanadA shubhA  ||  52-41
hariM lakShmiM vinA nAnyA vratadAnaphalapradA  |
na pashyAmIha loke.asmiMstasmAtpUjyA tvayA shubhe ||  52-42


bhIShma uvAcha 

evaM dattvA varaM tasyAH pArvatyAH parameshvaraH  |
udvAhya  vidhinA gaurIM  tayA sArdhaM mumoda ha  ||  52-43
pA~nchAlarAjatanaye tvamevaM  kuru shobhane  |
putrarAjyadhanAdInAM  saMpattava bhaveddhruvam  ||  52-44
rukmiNI  kR^iShNamuddishya  kR^itvA vratamanuttamam  |
yAdavendraM patiM lebhe saMtyaktvA chedibhUpatim  ||  52-45
sarvAstAH  kR^iShNapatnyashcha sarvA yAdavayoShitaH  |
pradyumnapramukhAnputrA.Nllebhire lokavishrutAn  ||  52-46
damayantI patiM lebhe rAjyabhraShTaM naLaM vibhum  |
harishchandra svakaM rAjyaM lebhe chandravatIM shubhAm  ||   52-47
pA~nchAli pashya lokeShu yatte manasi rochate  |
achirAtprApyase shreyaH  satyaM nAradabhAShitam  ||  52-48
bhartrA virahitA nArI bhraShTarAjyashcha yo nR^ipaH  |
vrataM kR^itvA vidhAnena  shAshvataM sukhamashnute  ||  52-49
vratAcharaNakAle tu shR^iNuyAdyo hi mAnavaH  |
tasyaiva  sarvashreyAMsi bhaviShyanti na saMshayaH  ||  52-50


May 1, 2009