Harivamsha, volume II, Appendix II, BORI, 1971
shrIgaNeshAya namaH
hari OM

sheShadharmaprakaraNam - 9

itranslated by A. Purushothaman, purushothaman_avaroth @ yahoo.com

satyavrataprashaMsAyAM dvijavyAghrasaMvAdaH

vaishaMpAyana uvAcha
murAreH pAdakamalaM dharmaputraH praNamya cha  |
punarevAparaM dharmaM pR^iShTavAn garuDadhvajam  ||  9-1
yudhiShThira uvAcha
sarveShAmeva dharmANAM satyamAhuranuttamam   |
lokanAtha namaste.astu  satyarUpaM vadasva me  ||  9-2
yena devAH divaM yAnti yena sarvaM pratiShThitam  |
yena vedavido yAnti tathApi manujottamAH  ||  9-3
yena putrAnprApnuvanti hyadyApi puruShottama  |
yena bandhujanaM vidyAM kIrtiM cha vipulAM shriyam  |
taddharmaM vada tattvena lokanAtha namo.astu te  ||  9-4  
harishchandrAdayo bhUpA dharmiShThAH satyavAdinaH  |
suraloke vAsudeva tiShTantyadyApi naH shrutam  ||  9-5
tasminnavasare devI draupadI shubhadarshanA  |
yadUnAM patimavyaktaM jagau lokaguruM prati  ||  9-6
draupadyuvAcha
bhagavanpuNDarIkAkSha mAyAtIta mahAmate  |
ajAtashatrorvyAjena mAmupAkartumarhasi  ||  9-7
vaishaMpAyana uvAcha
ubhayostadvachaH shrutvA kR^iShNastu jagatIpatiH  |
sasmitaM vachanaM chedamabravItvadatAM  vara  ||  9-8
shrIbhabavAnuvAcha
sAdhu sAdhu mahAprAj~na prasiddho.asi jagattraye  |
yasmAddharme matiste vai  jAyate dharmava||abhe  ||  9-9
satyaM pitA cha mAtA cha  sakhA bhrAtA yudhiShThira  |
bhoktA pAlayitA hantA satyamAhurvipashchitaH  |
satyena jAyate muktiH  satyAtpApakShayo bhavet  ||  9-10
yudhiShThira  uvAcha
asatyavAdino deva  svargaM yAntIti naH shrutam  |
tatkathaM devadevesha bhavAnvettIti me matiH  ||  9-11
shrIbhabavAnuvAcha
gobrAhmaNarthe chatmArthe khyarthe cha bharatarShabha  |
vipattAvanR^itaM brUyAdaghaM tasya na vidyate  ||  9-12
etAnR^itetu rAjendra vadechchedan^RitaM naraH  |
narakaM tasya vij~neyaM yugAnAmayutaM  prabho  ||  9-13
satyaM mameti saMkalpya  yo.avatiShThati bhUtale  |
tena pUtamidaM sarvaM jagatsthAvaraja~Ngamam  ||  9-14
satyena sthApitAH pUrvaMkhyarthe chandrasUryAdayo grahAH  |
divi devagaNAH sarve sendrA digdantinastadA  ||  9-15
bahuvidyApradaM satyaM bahukIrtipradaM shubham  |
pApaghnaM duritaghnaM cha satyaM tasmAdvadedsudhIH  ||  9-16
atraivodAharantImamitihAsaM purAtanam  |
vakShye pApaharaM nR^INAM shrotR^INAM cha sukhapradam  ||  9-17
sumatirnAma viprendro vedavedA~NgapAragaH  |
vyAghrasya kA~nchanAkShasya satyamuktvA divaM gataH  ||  9-18
yudhiShThira uvAcha
sumativyAghrayoH satyaM kathaM jAtaM  mahAmate |
kutra sthitau mahAtmAnau sarvaM tatkathayasva me  ||  9-19
shrIbhabavAnuvAcha
purA kR^itayuge rAjankAveryAH saritastaTe  |
sh~NkhatIrthamiti khyAtaM sarvasiddhaniShevitam  ||  9-20
yakShagandharvanichayairmunivrindairniShevitam  |
champakAshvathapuMnAgapanasaiH  phalamaNDitaiH  ||  9-21
kapitthachUtabilbaishcha kadalIjambunimbakaiH  |
etairanyaiH puNyavR^ikShairnAnAmR^igagaNairapi  |
mayUraiH parabhR^itAbhishcha chakravAkopashobhitam  ||  9-22
tatrAsItsumatirnAma brAhmaNo vedapAragaH  |
shiShyaiH prashiShyaistachChiShyaiH sAkShAdiva pitAmahaH  ||  9-23
ekadA tu mahArAja shiShyaiH parivR^ito vashI  |
kandamUlaphalAnyedhAMsyAhartuM  vanamAvishat  ||  9-24
AhUya  sarvAnmatimA~nshiShyAnprAptAnsushIlavAn  |
abravIchcha tadA vakyamekaikaM prati dharmaja  ||  9-25
shR^iNvantu madvachaH shiShyAH yadarthaM vayamAgataH  |
kandamUlaphalAnyedhAMsyAnayadhvaM mamAntikam  ||  9-26
tAvadatra  samitpuShpamAhariShye  kushAnapi  |
vyAghrachorabhayaM nAsti  yuShmAkaM tu vane dvijAH  ||  9-27
ityuktvA tu mahAtejAH  sarvAMstAnparyamochayat  |
pashyanvanAni  puNyArthameka  evAcharattadA  ||  9-28
viSholbaNairmahAnAgairvR^ikajambUkasaMkulaiH  |
R^ikShavyAghrasamUhaishcha  vR^ikanAdairbhayaMkaram  ||  9-29
vanamevaM  bahuvidhaM  pashyansumatirAtmavAn  |
dhyAyansarvagataM maM cha vichachAra nR^ipottama ||  9-30
etasminnantare  mUrkho vyAghro vai mAmsalolupaH  |
uDDIyoDDIya vegena  dvijasya nikaTaM gataH  ||  9-31
brAhmaNo vismayAviShTo disho dasha vilokayan  |
pashyanvyAghraM bhayakaraM gantuM samupachakrame  ||  9-32
gachChantaM brAhmaNaM prekShya lA~NgUlaM vinihatya cha  |
samu||ikhanpadAbhyAM tu jagR^ihe dakShiNam bhujam  ||  9-33
hantuM kR^itamatiM vyAghraM brAhmaNo  gatabhistadA  |
raktAkShaM dIrghalA~NgUlaM dIrghadaMShtraM  tadAbravIt  ||  9-34
bho bho sadho  vR^ithA maM tvaM  haniShyasi  nirAgasaM  |
mayA kimaparAdhaM te kR^itaM vyAghra  vadasva tat  ||  9-35
kR^itAparAdhinaM  loke shikShAM kurvanti bhUmipAH  |
na himsanti  vR^ithA saumya  sajjanA api prANinam  ||  9-36
asmi~njanmani  he vyAghra  mayA kasyApi vipriyam  |
na  kR^itaM pUrvajanane hyasti chettadvadasva me  ||  9-37
kandamUlaphalAhArairvartayantamanAgasam  |
mAM vR^ithA  bAdhase vyAghra vrataiH  kR^ichChAdibhiH  kR^isham  ||  9-38
grIShme pa~nchAgnimadhyasthaM hemante jalavAsinam  |
varShartau patitAM vR^iShTIM  meghavR^indAtsamantataH  ||  9-39
sahiShNuM sarvadA shuddhaM mukundapriyadarshanam  |
mAM vR^ithA  bAdhase vyAghra nirmAMsaM  mAMsalolupaH  ||  9-40
parapIDaparaM  nityaM paranindAparAyaNam  |
asatyanirataM mUrkhaM devabrAhmaNanindakam  ||  9-41
gurunindaM durAchAraM dharmavikrayiNaM khalam  |
pa~nchayaj~navihInaM cha prAtaHsnAnavivarjitam  ||  9-42
japopAsanahInaM cha saMdhyAvandanavarjitam  |
rAkShasAshcha pishAchAshcha bAdhante tvAd^RishA  api  ||  9-43
shuchiM govindabhaktaM  mAM vR^ithA tvaM  bAdhase.adhunA  |
shuShkenAnena dehena tava chenna  prayojanam  ||  9-44
vaishaMpAyana uvAcha
nishamya vachanaM tasya brAhmaNasya  nR^ipottama  |
vyAghro.avadanmahAghoro brAhmaNaM vigataspR^iham  ||  9-45
shR^iNushva viprashArdUla kShudhitasya cha madvachaH  |
asthi vApi tvachaM vApi bhakShishye tvatkalevaram  ||  9-46
mahApApAni kR^itvApi  parapIDAmathApi vA  |
AtmA saMrakShaNIyo hi  sarvathA sarvadehinAm  ||  9-47
evaM nishamya vachanaM ghoraM vyAghrasya dharmaja  |
prahasanbrAhmaNo.apyAha vyAghraM prati sunirbhayaH  ||  9-48
mAMsamUtramalaughaishcha  pUritaM shleShmarAshibhiH  |
pittAsthinichayaiH  pUrNametaddagdhaM  kalevaraM  ||  9-49
rajasvalamanityaM cha durgandhaparicharchitam  |
IdR^iksharIrakaM vyarthamasvatantraM vininditam  ||  9-50
prayojanavihInena shuShkAsthinichayena me  |
tava tR^iptiryadi bhavenmattaH ko.apyadhiko  bhuvi  ||  9-51
kR^itartho.asmi mahAbhAga hyAtmAnaM te dadAmyaham  |
AtmA hi parituShTyarthaM  bhavedyadi  mama priyam  ||  9-52
madvAkyaM shrUyatAM vyAghra satyaM paramapAvanam  |
gatvA mamAshramaM tUrNamAgamiShye  tavAntikam  ||  9-53
vyAghra uvAcha
bAndhavairviprakR^iShTasya mR^ityuvaktragatasya  te  |
kiM kAryamAshrame brahmAnnasti  chettadvadasva me  ||  9-54
sumatiruvAcha
samAropya kR^itAnagnInagnihotragR^ihaM gatAn  |
shiShyAnAshvAsya pa~nchAsya tvAgamiShye tavAntikam  ||  9-55
vyAghra uvAcha
anAgate yadi tvaM tu brahmAnbhUyo mamAntikam  |
tadupAyaM vada tvaM me  tapye.aham jaTharAgninA  ||  9-56
sumatiruvAcha
karomi te.ahaM shapathaM yena chittaM sunishchitam  |
yathA bhavettava vyAghra tadbravImi hi saMprati  ||  9-57
brahmahA cha surApI cha steyI cha gurutalpagaH  |
mahApAtakinashchaite tatsaMyogI cha pa~nchamaH  ||  9-58
mAtR^ihA pitR^ihA chaiva hyAtmahA bhrUNahA tathA  |
gohantA vIrahantA cha asvahA nR^ipahA tathA  ||  9-59
strIhantA putrahantA cha bhrAtR^ihA bhAryahA tathA  |
yAM gatiM prApnuvantyete mahApAtakino.adhamAH  |  
anAgatashchedbhavatu sA gatiH sarvathA mama  ||   9-60
yanmAtR^igamane pApaM bhaginyA gamane tathA  |
putrikAgamane  yattu snuShAyA gamane tathA  ||  9-61
vyAdhastrIgamane yattu pulkasAgamane tathA  |
visvastAgamane yattu yaj~napatnyAstu saMgame  ||  9-62
vidhavAgamane yattu  udakyAgamane tathA  |
etAsAM gamane yattu  tatpApaM tu bhavenmama  ||  9-63
patiM tyaktvA tu yA nArI anyasaMgamatatparA  |
pratikUlA patau yA tu bahubhAShI virodhini  ||  9-64
sadA kalahashIlA cha sadA niShThurabhAShiNI  |
sadA rodanashIlA yA sadA dvArapuraHsthitAH  ||  9-65
putratADanashIlA yA putradveShaparAkR^itA  |
dAnavighnakarA yA tu sadA malinamUrdhajA  ||  9-66
sadA malinavastrA cha sadA kArpaNyabhAShiNI  |
AtmanindAparA yA tu paranindAparA tu yA  ||  9-67
shvashuraM shvashurIM chaiva  vinindantI svakaM shishum  |
bhartR^ibandhuShu yA nArI hyaudAsInyaparA tu yA  ||  9-68
bhartAraM va~nchayitvA  yA saMchidArthaparA sati  |
anyasaMbhAShaNaparA hyanyaveshmani yA sthitA  ||  9-69
malinA~NgI tu yA nArI veshyAlAvaNyakAriNI  |
homakAle viprayuktA yA nArI shayane tathA  ||  9-70
anutthitA  tu yA nArI talpAchchaiva pateH puraH  |
bhartuH pUrvaM svapantI yA  dirghanidrAparA tu yA  ||  9-71
puMshchalI dIrghanidrA cha R^itukAlamadarshinI  |
AtmatADanashIlA yA kuTilA duHkhabhAShiNI  ||  9-72
asUyAyAM parA yA tu vidhavAsahachAriNI  |
parapreShyaparA yA tu yA nArI pitR^inindakA  ||  9-73
bhrAtR^istrIbhratR^inindA cha matR^inindAtmajAMstathA  |
agrabhojanashIlA  yA svakR^itaM pAkasaMchayam  ||  9-74
sadA kalahakalyANI choravR^ittiparA dR^iDhA  |
agnidA garadA yA tu rajjubhirmaraNaM gatA  ||  9-75
kUpAnte patitA yA tu  taTAke dehanAshinI  |
viShaM pItvA  mR^itA yA tu  agnidagdhA svayaM ruShA  ||  9-76
AsAM tu patipatnInAM narakaM yadvidurbudhAH  |
anAgate yadi mayi tanme  bhavatu shAshvatam  ||  9-77
kiM tu vakShyAmi shArdUla  vaidhavye  duShTachAriNI  |
snAnahInA tu yA nArI vidhavA sa~NgalolupA  ||  9-78
harisevAvihInA yA vidhavA  keshadhAriNI  |
upavAsavihInA yA vratahInAtiduHkhitA  ||  9-79
kAmAdikalahairyuktA  sadAtAmbUlabhakShiNI  |
sadA maNDanashIlA  cha vidhavA kAmachariNI  ||  9-80
sadA rodanashilA yA  sadA malinavastrakA  |
uShnNodakena yA snAti  sadA tu japavarjitA  ||  9-81
nAmatrayavihInA yA mAtR^ivAkyavirodhinI  |
viprapAdodakaM yA tu shirasA naiva dhAriNI  |
pradakShiNAnamaskAravihInA devatAgR^ihe  ||  9-82
pUrvabhAge tu yA bhu~Nkte divasasya pade pade  |
bahubhAShI stotrahinA vratahInA  hyanirmalA  ||  9-83
garbhiNI   vidhvA yA tu tadbhItyA maraNaM  gatA  |
kaShAyavastrahInA yA nILIvastradharA tu yA  ||  9-84
dvibhuktaniratA  yA tu bhakShyabhojyaratA tu yA  |
tailanirmaladehA  tu shirastailaM  tu dhariNI  ||  9-85
alaMkAraratA yA tu  bhUShaNAdisuvastrakaiH  |
sutIrthavimukhA yA tu satpAtre dAnavarjitA  ||  9-86
pAdadR^iShTivihInA yA tiryagdR^iShTiratA tu yA  |
sadA karmavihInA yA sadA saMlApatatparA  ||  9-87
yAM gatiM prApnuvantyetAH sA me bhavatu shAshvatI  |
na dAsye yadi maddehastava tR^iptyai  mR^igAdhipa  ||  9-88
shrIbhagavAnuvAcha
tAM vAchaM satyasaMyuktAM  nishamya kurunandana  |
namskR^itya  dvijavaraM gachCha saumyetyathAbravIt  ||   9-89
gatvA svamAshramapadaM  punareva mahAmate  |
AgachCha mama  tR^ipyarthaM prAnAn rakSha namo.astu te  ||  9-90
brAhmaNo dakShiNakaraM dattvA vyAghrasya mUrdhani  |
mA bhaiShiruktavAnrAjannirbhayaH svAshramaM  yayau  ||  9-91



November 29, 2008